- Tuż przed końcem 2022 roku Ministerstwo Edukacji i Nauki wprowadziło rozporządzenie obniżające subwencję oświatową dla dzieci korzystających z edukacji domowej. Tematem zainteresujemy Rzecznika Praw Obywatelskich.
- Kuratoria, wydziały edukacji, instytucje rzecznicze powinny reagować szybciej i bardziej zdecydowanie na zgłaszane problemy, postulaty, skargi, wnioski.
- Siłowe unieruchamianie, zastąpienie oceny punktowej zachowania oceną opisową, brak realizacji zaleceń z orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego. Między innymi te sprawy i związane z nimi postulaty Zespołu Edukacja Włączająca przedstawimy na spotkaniu z RPO 24 stycznia.
Najważniejsze wydarzenia ostatnich tygodni i najbliższe plany:
- 9 i 10 grudnia pod hasłem “Godność, Równość, Solidarność” w Warszawie odbyło się spotkanie osób i organizacji skupionych w Inicjatywie “Nasz Rzecznik”, wpisujące się jednocześnie w Międzynarodowy Festiwal WATCH DOCS “Prawa człowieka w filmie”. Było to wydarzenie współorganizowane przez OFOP razem z Helsińską Fundacją Praw Człowieka, Siecią Obywatelską Watchdog Polska oraz Funduszem Obywatelskim Henryka Wujca. W trakcie spotkania odbyliśmy dyskusję podsumowującą dotychczasową działalność Inicjatywy „Nasz Rzecznik” i omówiliśmy dalsze plany.
Podczas tego wydarzenia została przyznana pierwsza Obywatelska Nagroda im. H. Wujca, którą wręczyliśmy dr Hanny Machińskiej, byłej już zastępczyni Rzecznika Praw Obywatelskich. Jako Inicjatywa „Nasz Rzecznik” podpisywaliśmy list do RPO w sprawie dymisji dr Machińskiej, a dziś obyło się spotkanie sygnatariuszy tego listu. Wkrótce ma dojść do spotkania Rzecznika Praw Obywatelskich z przedstawicielami organizacji, z którymi współpracowała i które wspierała dr Hanna Machińska.
- Zespół redakcyjny kończący pracę nad Manifestem zdrowia psychicznego Inicjatywy „Nasz Rzecznik” zgłosił swoje uwagi do projektu nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia psychicznego:
- Kontynuujemy współpracę z Rzecznikiem Praw Pacjenta. Możemy zgłaszać postulaty także do tej instytucji i możemy to zrobić również jako Zespół Edukacja Włączająca. W najbliższym czasie planowane jest spotkanie z przedstawiciel(k)ami Rzecznika Praw Pacjenta.
- Rzecznik Praw Obywatelskich wsparł postulat Zespołu Praw Kobiet w sprawie urlopów rodzicielskich i dyrektywy work-life balance. Szczegóły pod linkiem:
Zachęcamy do wsparcia petycji do Minister Rodziny i Polityki Społecznej, którą przygotowały wspólnie Fundacja „Rodzic w mieście” i Akcja Demokracja:
http://bit.ly/podpisz-petycje-dyrektywa-work-life-balance
Sprawy bieżące:
- Klub Świadomej Młodzieży Fundacji AutismTeam w Łodzi – o czym opowiedział szesnastoletni samorzecznik Jan Gawroński – wystosował z pomocą mecenas Moniki Wiszyńskiej-Rakowskiej, pełnomocniczki RPO do spraw wdrażania postanowień Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami, pismo do Marszałka Senatu RP w sprawie zniesienia punktowej oceny z zachowania i zastąpienia jej oceną opisową w klasach IV-VIII SP. Nie otrzymał jeszcze odpowiedzi. W podobnej sprawie KŚM zamierza wystąpić do Marcina Gołaszewskiego, przewodniczącego Rady Miejskiej w Łodzi. Tym razem w sprawie uchwały, poprzez którą Łódź stałaby się “strefą wolną” od punktowej oceny zachowania i barier sensorycznych we wszystkich możliwych szkołach publicznych i prywatnych działających na terenie miasta, włączając szkoły na terenie zakładów poprawczych i MOW. Koncepcja jest taka, żeby uchwała obowiązywała w porozumieniu z burmistrzami i prezydentami ościennych miast.
- Jednym z priorytetów Inicjatywy „Nasz Rzecznik” jest zachowanie neutralności politycznej. Jednocześnie działamy w roku wyborczym i w związku z tym powinniśmy opracowywać i zadawać pytania politykom i polityczkom, co sądzą i co zamierzają zrobić w sprawach dla nas istotnych, a zatem czy ostatecznie warto na nich głosować. Postawiłyśmy przed sobą zadanie przejrzenia naszych postulatów i przekształcenia ich w pytania do polityków/czek. Wrócimy do tego na kolejnym spotkaniu.
- Agnieszka Kossakowska (Fundacja Rozwoju Edukacji Empatycznej) zwróciła uwagę, że tuż przed końcem starego roku Ministerstwo Edukacji i Nauki wprowadziło rozporządzenie obniżające subwencję oświatową dla dzieci korzystających z edukacji domowej. Rozporządzenie uzależnia wielkość subwencji od liczebności dzieci w szkole na zasadzie: im większa liczba dzieci korzysta z edukacji domowej, tym jest ona niższa w przeliczeniu na jednego ucznia/uczennicę. Jest to ogromny cios w szkoły wspierające edukację domową w tym, w Szkołę w Chmurze.
https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/podzial-czesci-oswiatowej-subwencji-ogolnej-w-2023-roku
Następnie Zespół zajął się tematami/postulatami, które będą przedstawione podczas spotkania z Rzecznikiem Praw Obywatelskich. Osobą, która będzie reprezentowała Zespół podczas tego spotkania jest Sylwia Kowalska (Fundacja AutismTeam, inicjatywa obywatelska „Chcemy całego życia!”).
Tematy, którymi chcemy zainteresować Rzecznika:
- Siłowe, przemocowe unieruchamianie uczniów w placówkach oświatowych, ochrony zdrowia itp. Rzecznik nie odniósł się dotychczas do naszego postulatu dotyczącego holdingu, opracowanego przez Jana Gawrońskiego;
- Zastąpienie oceny punktowej zachowania oceną opisową (dalsze wzmocnienie popartego już przez RPO postulatu);
- Obniżenie subwencji oświatowej dla uczniów i uczennic w edukacji domowej, co boleśnie odczuje wiele szkół realizujących ten model edukacji, a przede wszystkim sami uczniowie i uczennice;
- Brak realizacji zaleceń z orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego.
- Problemy z dowozami uczniów i uczennic z OKS do placówek edukacyjnych (potrzebne są kolejne interwencje ze strony RPO w tej sprawie);
- Wprowadzenie wymogu znajomości polskiego języka migowego (PJM) przez nauczycieli i pedagogów w Ośrodkach dla Dzieci Głuchych i Słabosłyszących i prowadzenia zajęć w polskim języku migowym. W przypadku klas łączonych – dzieci słyszące z niesłyszącymi – konieczna jest obecność tłumacza PJM;
- Wprowadzenie IPET-ów adaptacyjnych na początku każdego etapu edukacyjnego i w każdym przypadku zmiany formy lub miejsca kształcenia;
- Wprowadzenie w szkołach specjalnych samorządów uczniowskich. Obecnie nie ma takiego obowiązku.
W dalszej części spotkania rozmawialiśmy o problemach, które wciąż są nierozwiązywane, dochodzących nowych, a także o tym, że instytucje odpowiedzialne nie reagują na zgłaszane problemy, postulaty, skargi, wnioski. Brak reakcji, brak odpowiedzi i przede wszystkim brak działań są frustrujące i zniechęcają do działań i aktywności, doprowadzają ludzi do wypalenia. Tym bardziej, że cała energia i czas muszą koncentrować się na rozwiązywaniu bieżących problemów. Nasza opinia jest taka, że kuratoria, wydziały edukacji, instytucje rzecznicze powinny reagować szybciej i bardziej zdecydowanie.
Maciej Skura (Fundacja ALEKlasa) i Sylwia Kowalska zwrócili uwagę na szereg niepokojących zjawisk, jakie towarzyszą edukacji nie tylko osób w spektrum autyzmu, ale w ogóle uczniów z niepełnosprawnościami. M.in. znajomość przepisów (IPET-y/ WOPFU) w szkołach specjalnych jest niewystarczająca. Działania są często pozorowane i skupiają się na tworzeniu dokumentacji. Rodzicom zarzuca się niewydolność wychowawczą. Wielowymiarowym problemem są wciąż dowozy uczniów z niepełnosprawnościami.
W kontekście zbliżającego się spotkania z RPO uznaliśmy, że Rzecznik potrzebuje skarg indywidualnych, wniosków i materiałów, by poznał skalę i różnorodność problemów, z jakimi się mierzymy.
Ważne:
Zgłaszajmy i zachęcajmy osoby i organizacje do zgłaszania wniosków/skarg indywidualnych do RPO w formularzu, do którego można dołączyć formatkę postulatową:
https://bip.brpo.gov.pl/wniosek/index.php?formularz=dla_wnioskodawcy
Wsparcie dla osób uchodźczych polecane przez Inicjatywę „Nasz Rzecznik”
https://docs.google.com/document/d/1laBb7nqBkR0lVVFaaVA9h2vtNBqnTL5mpoa9YZ8bbLU/edit
Termin kolejnego spotkania Zespołu: 13 lutego (poniedziałek) godz. 18:00.
