- Wciąż można składać podpisy pod ważnym apelem ruchu społecznego Godność i Wsparcie Drogą i Nadzieją do Minister Rodziny i Polityki Społecznej o ujawnienie prac nad rozporządzeniem wykonawczym do ustawy o świadczeniu wspierającym i nad narzędziem oceny potrzeby wsparcia
- Wspieramy kampanię społeczną „Szkoła przyjazna dla autyzmu” młodych samorzeczników/czek w spektrum, którą objął honorowym patronatem Rzecznik Praw Obywatelskich
- Cieszymy się z wystąpienia generalnego RPO w sprawie dostępności gabinetów ginekologicznych dla kobiet z niepełnosprawnościami
Na początku spotkania Zespołu Praw Osób z Niepełnosprawnościami 13 września nastoletni samorzecznik, Jan Gawroński, nowy koordynator Zespołu Edukacja Włączająca, opowiedział o założeniach kampanii społecznej „Szkoła przyjazna dla autyzmu” pod honorowym patronatem Rzecznika Praw Obywatelskich. Filarem kampanii, która rusza 15 września, będą świadectwa młodych osób w spektrum autyzmu, w tym samorzeczniczek i samorzeczników z Klubów Świadomej Młodzieży.
Jan mówił też o inicjatywie zmiany nazwy łódzkiego Ronda Inwalidów na Rondo Praw Dziecka. Wojciech Kowalczyk przedstawił z kolei swój pomysł nazwania ronda w Legionowie imieniem Piotra Pawłowskiego, działacza praw osób z niepełnosprawnościami, założyciela Integracji.
Zapowiedzieliśmy też nadchodzące wydarzenia, podczas których przedstawimy postulaty ważne dla Zespołu Praw Osób z Niepełnosprawnościami i Zespołu Praw Opiekunek/ów. Zarówno w wystąpieniu koordynatorki Inicjatywy na Igrzyskach Wolności w panelu „Propozycje obywatelskie dla Polski” (16.09) jak i podczas konferencji „Mamy pomysł na Polskę” 29 września w Warszawie będziemy apelować o ustawowe gwarancje wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami i ich bliskich i o przyjazną reformę orzecznictwa, przypominać pułapki ustawy o świadczeniu wspierającym i podnosić postulaty dotyczące mieszkalnictwa wspomaganego, opieki wytchnieniowej i rozwijania sieci komfortek. Na warszawskiej konferencji nasze propozycje będą przedstawiali politykom i polityczkom: Roman Szacki (koordynator Zespołu Praw Osób z Niepełnosprawnościami (ruch Społeczny “Godność i Wsparcie Drogą i Nadzieją”), Dominika Chabin (Fundacja Nieodkładalni), Maja Giżycka-Różalska (Fundacja KTOŚ) i Anna Duniewicz (Inicjatywa obywatelska „Chcemy całego życia!).
Koordynator Roman Szacki zachęcił uczestników/czki spotkania do złożenia podpisu pod listem otwartym ruchu społecznego Godność i Wsparcie Drogą i Nadzieją do Minister Rodziny i Polityki Społecznej w kwestii niepokojącego braku wiedzy środowiska na temat prac nad kluczowym rozporządzeniem wykonawczym do ustawy o świadczeniu wspierającym i nad narzędziem oceny potrzeby wsparcia. 18 września Roman wysłał list z podpisami do Minister Marleny Maląg i złożył pisemnie dokument w biurze podawczym MRiPS.
Treść listu m.in. na stronie:
https://www.facebook.com/groups/982157621950968/permalink/2581082845391763/
Alicja Loranc (Fundacja Po Mojemu) przypomniała o liście otwartym ruchu społecznego ReGENeracjado premiera Morawieckiego w sprawie przywrócenia listy chorób genetycznych uprawniających do bezterminowego orzeczenia o niepełnosprawności.
Więcej o liście m.in. na portalu:
Ważną częścią spotkania było omówienie sztandarowego postulatu Zespołu do „dekalogu” postulatów zespołów Inicjatywy „Nasz Rzecznik”. Oto jego aktualny kształt:
Zapewnienie przez państwo osobom z niepełnosprawnościami a także osobom je wspierającym, systemowego finansowania w ramach zapisanego w ustawach i przepisach wykonawczych oraz zagwarantowanego w budżecie wsparcia. System wsparcia powinien być łatwo dostępny, oparty na indywidualnym i podmiotowym traktowaniu. Powinien uwzględniać różnorodne potrzeby wynikające ze specyfiki i rodzaju niepełnosprawności oraz zapewniać możliwość wyboru formy wsparcia.
Ważnymi elementami tego wsparcia powinny być: diagnostyka, dostęp do leczenia i rehabilitacji, wczesne wspomaganie rozwoju, edukacja, aktywizacja zawodowa, dostęp do pracy, asystencja osobista, usługi opiekuńcze, mieszkalnictwo wspomagane, zaopatrzenie w niezbędne materiały i sprzęt wspomagające funkcjonowanie oraz dostępna przestrzeń publiczna.
Oczekiwanym przez osoby z niepełnosprawnością rozwiązaniem, zapewniającym im podmiotowość, jest wprowadzenie adekwatnego do potrzeb wynikających z niepełnosprawności budżetu osobistego.
Odejście od dominującego obecnie systemu projektowego, konkursowego.
Niezbędna jest także przyjazna dla osób z niepełnosprawnością reforma orzecznictwa i przeprowadzenie szerokich, wystarczająco długich i rzeczywistych konsultacji społecznych przy aktywnym udziale środowiska osób z niepełnosprawnościami. Orzekanie (w jednym miejscu) powinno obejmować:
- diagnozę medyczną;
- diagnozę funkcjonalną, potencjału i potrzeb;
- ustalenie indywidualnego pakietu wsparcia osoby z niepełnosprawnością.
Potrzebne jest wprowadzenie zasady wydawania osobom dorosłym orzeczeń o niepełnosprawności (i orzeczeń równoważnych) na stałe, jeżeli: 1) zostały wydane wcześniej przynajmniej trzy kolejne podobne orzeczenia na czas określony lub 2) kolejne podobne orzeczenia zostały wydane na czas określony na łączny okres co najmniej 10 lat.
Alicja Loranc zwróciła uwagę na sygnalizowany wcześniej przez Danutę Musiał problem dostępu osób z niepełnoprawnościami, neurotrudnościami i w spektrum autyzmu – w tym pacjentów niewspółpracujących – do usług ochrony zdrowia.
Marcin Włodarczyk poinformował, że jest w kontakcie z Pełnomocniczką Moniką Wiszyńską w sprawie problemu ewakuacji osób z niepełnosprawnościami.
Kolejne spotkanie Zespołu zostało zaplanowane na 25 października (środa) o godz. 17:30.
Ważne:
Zgłaszajmy i zachęcajmy do zgłaszania przypadków naruszania praw oraz postulaty i wnioski do RPO w prostym formularzu:
https://bip.brpo.gov.pl/wniosek/index.php?formularz=dla_wnioskodawcy
lub mailowo na adres: biurorzecznika@brpo.gov.pl
Interwencje i wystąpienia RPO w odpowiedzi na nasze postulaty i sygnalizowane przez nas problemy
- Wystąpienie RPO do Minister Zdrowia w sprawie dostępności gabinetów ginekologicznych dla osób z niepełnosprawnościami (wniosek Anny Duniewicz z lipca 2022 r., jako postulat Zespołu Praw Kobiet).
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-kobiety-niepelnosprawnosc-ginekologia-mz
- Interwencja RPO ws. dowozów dzieci z niepełnosprawnościami do szkół (i zapewnienia opieki). RPO wniósł o uwzględnienie skargi matki dziecka z niepełnosprawnością, której gmina zaproponowała zwrot kosztów dojazdu transportem publicznym – dwoma pociągami i autobusem. WSA podzielił argumenty Rzecznika. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną burmistrza gminy – o co wnosił m.in. RPO. Wyrok jest prawomocny.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-wsa-przylaczenie-zapewnienie-transportu-osoby-z-niepelnosprawnoscia-nsa
- Rzecznik Praw Obywatelskich pyta Minister Klimatu i Środowiska, czy są planowane działania zmierzające do wypracowania kompromisu, umożliwiającego tworzenie parków narodowych (aby zapobiec blokowaniu powstawania nowych parków, a równocześnie zagwarantować samorządom brak strat budżetowych po ich utworzeniu).
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-parki-narodowe-tworzenie-projekty-mkis
- Interwencja policji wobec kobiety w krakowskim szpitalu. RPO prosi o wyjaśnienia komendanta wojewódzkiego
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-krakow-szpital-kobieta-interwencja-policja-kolejne
- Rzecznik Praw Obywatelskich składa skargę nadzwyczajną od prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w sprawie o ustalenie płci – z uwagi na konieczność zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej. Prof. Marcin Wiącek wnosi, by Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i orzekł co do istoty sprawy poprzez uwzględnienie powództwa.
- Rzecznik zaskarżył do WSA zakaz wojewody przerzucania rzeczy przez granicę. Sąd uwzględnia skargę i uzasadnia powody
- Kiedy obywatel Ukrainy nie straci statusu UKR. Wyjaśnienia MSWiA dla RPO
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-ukraina-uchodzca-status-ukr-mswia-wyjasnienia
- Uchodźcy z Ukrainy tracą status UKR, a wraz z nim – prawo do świadczeń wychowawczych. Interwencja w ZUS
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-ukraina-uchodzcy-swiadczenie-wychowawcze-utrata-mswia
- RPO pyta Minister Zdrowia o plany i działania resortu w zakresie poprawy dostępu pacjentek do znieczulenia podczas porodu. Postulat ten zgłaszała RPO Fundacja Rodzić po Ludzku działająca w Zespole Praw Kobiet Inicjatywy „Nasz Rzecznik”. W 2022 r. tylko 14% porodów odbyło się ze znieczuleniem zewnątrzoponowym, które jest refundowane przez NFZ – wynika z raportu Funduszu. W niektórych województwach takie znieczulenie jest praktycznie niedostępne, w innych można z niego skorzystać tylko w największych miastach. Brak faktycznej możliwości podania znieczulenia, gdy jest ono prawnie gwarantowane, może świadczyć o naruszeniu praw pacjenta do poszanowania godności i intymności oraz leczenia bólu i prawa do świadczeń zdrowotnych – wskazuje Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-dostep-do-znieczulenia-porod-mz
- Rzecznik Praw Obywatelskich wnosi, by MSWiA wyeliminowało możliwość pushbacków. Odpowiedź MSWiA.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-pushbacki-prawo-usuniecie-mswia-odpowiedz
- Rzecznik Praw Obywatelskich podjął z urzędu działania dla rozpoznania sytuacji osób ze społeczności romskiej przebywających w więzieniach.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-romowie-wiezienia-sw
- Rzecznik Praw Obywatelskich pyta Minister Klimatu i Środowiska, czy są planowane działania zmierzające do wypracowania kompromisu ws. zasad tworzenia parków narodowych – odpowiedź MKiŚ.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-parki-narodowe-tworzenie-projekty-mkis-odpowiedz
Ostatnie wydarzenia:
- 13 września – konferencja w Biurze RPO pt. „Zaginięcia wśród osób z zespołem otępiennym – jak zapewnić bezpieczeństwo podopiecznym?”
- 6 września, w XI. rocznicę ratyfikacji przez Polskę Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami, Rzecznik Praw Obywatelskich pośmiertnie przyznał Odznakę Honorową RPO „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka” panu Janowi Arczewskiemu – społecznikowi z niepełnosprawnością, twórcy pierwszego w Polsce Telefonu Zaufania dla Osób Niepełnosprawnych. Odznakę odebrała siostra pana Jana, Zofia Szczerbicka.
- 1 września: prezentacja wyników ogólnopolskiego badania Instytutu Spraw Publicznych, do którego przesyłaliśmy pytania
https://naszrzecznik.pl/prezentacja-wynikow-ogolnopolskiego-badania-instytutu-spraw-publicznych/
Najnowsze badania Instytutu Spraw Publicznych dotyczące stosunku Polek i Polaków do demokracji, aktywności obywatelskiej i problemów społecznych (na próbie ponad 4 tys. respondentów) wykazały, że aż 80% Polek i Polaków uznaje, że sytuacja osób z niepełnosprawnościami, ale też opiekunek i opiekunów to istotny problem w kraju, zaraz za wzrostem cen i kosztów utrzymania, opieką zdrowotną, bezpieczeństwem energetycznym, agresją zbrojną Rosji w Ukrainie i systemem emerytalnym. 64% respondentów uważa, że rząd nie dba w dostatecznym stopniu o potrzeby osób z niepełnosprawnościami, a 61% uważa, że rząd nie zapewnia wystarczającego wsparcia opiekunom/kom OzN.
- Szkolenie „Rzecznik Praw Pacjenta” 7 września:
Co przed nami:
- 14 września o 10:00 – Warsztat Róży Rzeplińskiej (Mam Prawo Wiedzieć) „Jak być wyborcą, a nie tylko zagłosować?” dla Inicjatywy „Nasz Rzecznik”
- 16 września, Igrzyska Wolności, Panel „Propozycje obywatelskie dla Polski”
- Współorganizowana przez Inicjatywę „Nasz Rzecznik” konferencja: „Mamy pomysł na Polskę” 29 września w Warszawie, z udziałem członków/kiń Inicjatywy „Nasz Rzecznik”
https://ofop.eu/mamy-pomysl-na-polske/
https://ofop.eu/propozycje-obywatelskie-dla-polski/#1694592437188-48a3f4fd-5020
- Konferencja Stowarzyszenia Hakoach „Włącz się” dot. praw mniejszości i samorzecznictwa 27 września w Łodzi i in. z udziałem przedstawicielek/li Inicjatywy „Nasz Rzecznik”
- Zachęcamy do zaistnienia z naszymi pytaniami i tematami w audycjach TT Radia Rebeliant
- Honorowy Patronat Rzecznika Praw Obywatelskich nad kampanią społeczną „Szkoła przyjazna dla autyzmu”, realizowaną w dniach 15-29 września 2023 roku przez samorzeczniczki i samorzeczników z Klubu Świadomej Młodzieży Fundacji AutismTeam, organizacje członkowskie Inicjatywy „Nasz Rzecznik”