Na stronie Lasów Państwowych znajdziemy informację, że Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Czy tak rzeczywiście jest? Według dr hab. Krzysztofa Kujawy (Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN), który wysłał list do Departamentu Edukacji i Komunikacji Ministerstwa Środowiska w dniu 24 kwietnia 2017 – niekoniecznie.
Doktor Kujawa przedstawia takie podsumowanie:
W klasyfikacjach dotyczących obszarów leśnych miejsca Polski są wśród analizowanych 28 krajach następujące:
- Wielkość (nominalna) obszarów leśnych – 7 miejsce, adekwatne do powierzchni kraju.
- Lesistość (procentowy udział obszarów leśnych) – 19 miejsce.
- Zmiany w wielkości nominalnej terenów leśnych w latach 1990-2015 – 5 miejsce.
- Zmiany w lesistości (wyrażonej punktami procentowymi) – 13 miejsce.
- Względna zmiana wielkości obszarów leśnych (procent względem 1990 roku) – 15 miejsce.
W sprawie głośnej sprawy wycinki Puszczy Białowieskiej, sąd stwierdził, że zatwierdzenie planu urządzenia lasu nie podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego, bo nie jest decyzją administracyjną. Z tak szerokiej wycinki Puszczy władze wycofały się dopiero po wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w 2018 r.
Podobnie jak RPO, organizacje ekologiczne nie mają dziś żadnego skutecznego narzędzia, aby przeciwstawiać się planom wycinek drzew.
Tymczasem trwają prace nad zmianą prawa. RPO Marcin Wiącek przesłał Komisji Ustawodawczej Senatu opinię wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o lasach (druk senacki nr 619).
Zwraca on uwagę, że zapewnienie organizacjom ekologicznym możliwości zakwestionowania przed sądem administracyjnym planu urządzenia lasu zasługuje na aprobatę. Wprowadzenie mechanizmu sądowej kontroli planów urządzenia lasu stanowiło będzie wykonanie zobowiązania ciążącego na Rzeczypospolitej Polskiej na mocy art. 9 ust. 2 Konwencji sporządzonej w Aarhus dnia 25 czerwca 1998 r. o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska (Dz.U. 2003 r. Nr 78 poz. 706 – dalej „Konwencja z Aarhus”).
Rzecznik zwraca uwagę również na inne, nie mniej ważne kwestie. Pierwszą kwestią jest nadanie ustawą zatwierdzeniu planu urządzenia lasu formy decyzji administracyjnej, co zapewniłoby udział społeczeństwa nie tylko na etapie postępowania sądowego, ale też w momencie rozpatrywania wniosku o wycinkę. Jest to ważne o tyle, że sprawę można teoretycznie rozwiązać bez konieczności wydłużania o postępowanie sądowe.
Drugą sprawą, na którą zwraca uwagę Rzecznik, jest zapis w Konwencji z Aarhus, który nie ogranicza prawa do sądu tylko dla organizacji ekologicznych, a mówi o członkach zainteresowanej społeczności.
Jest to bardzo ważne, zwłaszcza tam, gdzie nie ma takich organizacji działających w lokalnej społeczności. Takie rozwiązanie pozwoli każdemu obywatelowi, który wykaże interes prawny, wnieść skargę. Byłaby to realizacja prawa każdego obywatela do zatroszczenia się o dobro wspólne.
Bo przecież lasy są dobrem wspólnym.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-senat-plany-urzadzenia-lasu-spoleczenstwo-wplyw
***
O autorce:
Anna Gryta. Działa w Fundacji Miasto Obywatelskie Lubartów. Członkini Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska. W inicjatywie Nasz Rzecznik zajmuje się analizą działań podejmowanych przez Rzecznika Praw Obywatelskich oraz odpowiedzi instytucji publicznych na te działania.
