26 kwietnia odbyło się kolejne spotkanie Zespołu ds. Wolności Zrzeszania się. Uczestniczyły w nim osoby:

• Rafał Dymek (Fundacja im. Roberta Schumana),
• Piotr Frączak (Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych),
• Adela Gąsiorowska (Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich),
• Łukasz Gorczyński (Fundacja trzeci.org, Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych),
• Julia Kluczyńska (Forum Darczyńców),
• Rafał Kowalski (Stowarzyszenie Klon/Jawor, portal ngo.pl),
• Anna Kuć (Stowarzyszenie Klon/Jawor, portal ngo.pl).

Głównymi tematami poruszanymi podczas spotkania były:

• zaplanowanie obecności zespołu na Ogólnopolskim Forum Inicjatyw Pozarządowych (OFIP), które odbędzie się na koniec czerwca,
• Urząd Pracy i odmowy przyznania statusu osoby bezrobotnej, osobom w zarządach organizacji – omówienie postępów w działaniu,
• NGO a kwestia KRS i dostępnych publicznie danych osobowych,
• seminarium u RPO,
• petycja w sprawie OSR (Ocena Skutków Regulacji),
• planowana na jesień 2024 r. konferencja we współpracy z Uniwersytetem Warszawskim.

Na spotkaniu ustalono, że temat planowanego seminarium u Rzecznika Praw Obywatelskich oraz konferencji na UW zostaną przedyskutowane po czerwcowym zjeździe OFIP-u. Jeżeli chodzi o petycję ws. uwzględnienia w OSR oddziaływania na organizacje pozarządowe zgodzono się, że powinna ona zostać wysłana z zamiarem wsparcia w ten sposób w działaniach ministry Agnieszki Buczyńskiej (ministra ds. Społeczeństwa Obywatelskiego, przewodnicząca Komitetu do spraw Pożytku Publicznego).

W ramach nadchodzącego IX OFIP zespół ma do dyspozycji zaproponowanie dwóch sesji: plenarnej – dla większej ilości osób, oraz spotkanie w węższym gronie. Podczas rozmów pojawiły się różne koncepcje tematyczne sesji na OFIP, z których wyłoniły się dwie główne – jedna zakładająca skierowanie do rządzących pytania odnośnie długofalowej wizji co do roli i miejsca organizacji pozarządowych w państwie. Przestrzeń na OFIP może być doskonałą okazją do postawienia tak poważnych pytań i rozmów o przyszłości, z kolei czas w którym jesteśmy – świeżo po wyborach – właściwym momentem do uzyskania na nie odpowiedzi i poznania rządowej propozycji modelu współpracy z sektorem obywatelskim. Drugi zaproponowany koncept sesji plenarnej na OFIP zakładał skoncentrowanie się na podsumowaniu działalności i dokonań rządu w obszarze sektora obywatelskiego od momentu objęcia władzy – swego rodzaju przedstawienie bilansu ukazującego, co udało się rządowi przez ten czas zrobić, a które kwestie w ogóle nie zostały zaopiekowane lub zajęto się nimi w sposób iluzoryczny. Dyskusje nad finalnym kształtem i tematyką sesji zespołu podczas OFIP będą kontynuowane na kolejnych spotkaniach.

Po raz kolejny w rozmowach wrócił temat statusu osoby bezrobotnej a NGO. Powiatowe Urzędy Pracy często odmawiają przyznania takiego statusu osobom, które zasiadają w zarządach organizacji pozarządowych/ stowarzyszeń i pełnią tam swoje funkcje nieodpłatnie. Konieczność unormowania kwestii niejednolitego obecnie sposobu nadawania statusu osoby bezrobotnej przez PUP jest już przedmiotem zainteresowania RPO – został m. in. złożony wniosek drogą indywidualnej interwencji, dot. konkretnej jednostki i jej przypadku, a kolejnym osobom, które sygnalizują ten sam problem, rekomendujemy zgłaszanie spraw właśnie poprzez indywidualne wnioski do RPO. Równolegle wystosowaliśmy pisma do Rzecznika, informując, że jest to problem systemowy i jako taki wymaga systemowych rozwiązań.

Na wokandzie zagościł również nie po raz pierwszy problem publicznej dostępności danych osobowych zawartych w KRS. Wiele osób, które zakładało organizacje czy stowarzyszenia nie mają świadomości, że ich dane – jak chociażby pesel czy adres domowy, są upubliczniane i w tej formie będą dostępne. Ustalono, że należałoby uważniej przyjrzeć sprawie, zarówno poprzez zbadanie samego mechanizmu, który pozwala na upublicznianie danych, jego zgodności bądź niezgodności z prawem, jak również naświetlenie samego problemu i próbę zwrócenia na niego większej uwagi. Do działań należałoby włączyć i RPO i Urząd Ochrony Danych Osobowych. Dalsze kroki będą sukcesywnie omawiane na kolejnych spotkaniach.

Kolejne spotkanie Zespołu ds. Wolności Zrzeszania się planowane jest na 24 maja 2024 r. (piątek), godz. 13:30-15:00.