• Ponad 90 interwencji w sprawach zgłoszonych Społecznemu Pogotowiu Interwencyjnemu przez osoby uczniowskie, rodziców i ekspertów/ek, kampanijne postulaty przesłane przez kuratoria szkołom w całej Polsce, dwuipółkrotnie wyższa od planowej liczba kampanijnych Lekcji Różnorodności w szkołach – to pierwszy bilans zakończonej 30 września kampanii społecznej „Szkoła przyjazna dla neuroróżnorodności, szkoła przyjazna dla każdego człowieka” zainicjowanej przez Kluby Świadomej Młodzieży przy Fundacji Autism Team. Kampanię wsparła szeroka koalicja organizacji społecznych, w tym Zespół Edukacja Włączająca Inicjatywy „Nasz Rzecznik”.
• Edukacja antyprzemocowa, lekcje różnorodności, szybka ścieżka reagowania w sytuacjach kryzysowych, wytyczne MEN dla kuratoriów i dyrektorów szkół oraz szkolenia dla kadry nauczycielskiej dotyczące specyfiki pracy z uczniami i uczennicami z neurowyzwaniami, niepełnosprawnościami, młodymi osobami LGBT+ – to tylko niektóre z rekomendacji w obszarze profilaktyki przemocy rówieśniczej w szkołach, które zgłosili Jan Gawroński i Ania Duniewicz podczas debaty MEN 3 października 2025.
• Ważne dla Zespołu kwestie będziemy przedstawiać na forum Rady ds. Polityki Młodzieżowej przy MEN, w skład której wchodzi Janek Gawroński oraz Rady do spraw Równego Traktowania przy MEN, do której została zaproszona koordynatorka Inicjatywy „Nasz Rzecznik”, Ania Duniewicz.
• Przyjrzymy się zgłaszanym nam ograniczeniom w dostępie do edukacji uczniów i uczennic z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego, o niedostosowaniu społecznym i zagrożeniu niedostosowaniem społecznym. Planujemy kolejne interwencje.

 

– Takie tematy poruszaliśmy podczas spotkania Zespołu Edukacja Włączająca Inicjatywy „Nasz Rzecznik” 9 października. Kolejne spotkaniu Zespołu, zaplanowane na 6 listopada, będzie poświęcone najważniejszym zmianom w prawie oświatowym w kontekście uczniów z własnymi potrzebami edukacyjnego.

 

Podsumowując kampanię „Szkoła przyjazna dla neuroróżnorodności”, Jan Gawroński przypomniał jej główne postulaty:

1. Likwidacja barier sensorycznych, architektonicznych i komunikacyjnych;
2. Psychologiczne BHP;
3. Dostosowanie systemu do potrzeb psychofizycznych człowieka – nie odwrotnie;
4. Lekcje różnorodności;
5. Likwidacja punktowej oceny zachowania;
6. Prawny wymóg tworzenia samorządów uczniowskich w szkołach specjalnych;
7. Rzecznik Praw Uczniowskich w każdym mieście i powiecie;
8. Rzetelne zespoły IPET-owe – EDUTEAM: uczeń, nauczyciel, rodzic.

Młodzi samorzecznicy i samorzeczniczki z Klubów Świadomej Młodzieży wystąpią wkrótce na ogólnopolskiej konferencji samorzeczniczej Klubów Świadomej Młodzieży, w która odbędzie się 25 X 2025 w Kutnie – wydarzenie zapowiadał podczas spotkania Przemysław Saczuk.

Agnieszka Sułkowska (Autyzm Po Ludzku) przedstawiła list otwarty dotyczący pisania ze wspomaganiem, który powstał z okazji miesiąca komunikacji alternatywnej AAC. To narzędzie, z którego korzysta wiele niemówiących osób z autyzmem. Metoda ma swoich gorących orędowników, ale ma też zdecydowanych przeciwników, którzy wskazują m.in. na brak badań naukowych potwierdzających jej skuteczność.

https://www.asha.org/slp/asha-warns-against-rapid-prompting-method-or-spelling-to-communicate/

Więcej informacji o liście otwartym i inicjatywie Spellersi na stronach:

https://www.autyzmpoludzku.pl/2025/10/01/list-otwarty-praktykow-aac-na-temat-pisania-ze-wspomaganiem/
https://www.facebook.com/profile.php?id=61581700648236

 

Anna Rzewnicka (Fundacja ALEKlasa) zasygnalizowała problem „furtki wykluczenia” z edukacji w Specjalnych Ośrodkach Szkolno-Wychowawczych (SOSW) uczniów i uczennic ze sprzężeniami, z orzeczeniem o niedostosowaniu społecznym i zagrożeniu niedostosowaniem społecznym, wprowadzonej do prawa oświatowego w 2023 r. Będziemy analizować sprawę i zgłaszać ją odpowiednim instytucjom.

Martyna Martynelis-Pachocka, Fundacja Artonomia zgłosiła dość powszechny niestety w szkołach podstawowych problem braku podziału na grupy podczas lekcji języków obcych w klasach, które de facto pełnią funkcję oddziału integracyjnego.

„Zajęcia w pełnym składzie znacząco ograniczają możliwość indywidualnego podejścia, które jest kluczowe nie tylko dla uczniów ze specjalnymi potrzebami, ale dla całej klasy. Dzieci zgłaszają trudności z koncentracją, nadmierny hałas, obniżenie komfortu nauki, a nauczyciele mają utrudnioną możliwość indywidualizacji nauczania. Warunki pracy w klasie bez podziału na grupy znacznie się pogorszają. Warto podkreślić, że nauka języka obcego jest czynnością sprawiającą często szczególne trudności osobom ze specjalnymi potrzebami. Narusza to prawa dziecka do nauki w warunkach uwzględniających jego indywidualne potrzeby i możliwości, zarówno tych „orzeczeniowych” jaki pozostałej części klasy” – argumentowała Martyna Martynelis-Pachocka.

 

Oba zgłoszone problemy będziemy kierować do organów MEN, Biura RPO i RPD.

 

Ważne:

 

• Wytyczne RPO dot. składania wniosków, petycji, zapytań do Biura RPO:

https://formularze.brpo.gov.pl/formularz_wniosek_ogolny

https://formularze.brpo.gov.pl/content/instrukcja

https://bip.brpo.gov.pl/wniosek/index.php?formularz=dla_wnioskodawcy

Zgłoszenia w języku ukraińskim: https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-yak-otrimati-dopomogu-ukraina

 

• Zgłaszajmy i zachęcajmy do zgłaszania przypadków naruszania praw oraz postulaty i wnioski do RPD w prostym formularzu:

https://brpd.gov.pl/kontakt/

 

Inicjatywę „Nasz Rzecznik” wspiera Fundacja EFC w ramach Fundusz Obywatelski im. Ludwiki i Henryka Wujców – dziękujemy!