Spotkanie Zespołu Ochrona Środowiska/Klimat Inicjatywy „Nasz Rzecznik” 20 października 2025

Anna Duniewicz
  • Nie mamy w Polsce prawa, które faktycznie chroniłoby zwierzęta w czasie klęsk żywiołowych i sytuacji kryzysowych. Prawo nie dostrzega zwierząt jako istot, które wymagają ochrony – jest ona bardzo powierzchowna, iluzoryczna. Dla państwa o wiele ważniejsze niż bezpieczeństwo zwierząt jest zabezpieczenie dokumentów, dzieł sztuki etc. Skutek: w czasie katastrof naturalnych pojedynczy ludzie ratują pojedyncze zwierzęta. Jak przyznał na łamach Onetu-u jeden z ratowników w kontekście powodzi z 2024 r., „My jako służby mamy pewne priorytety: najpierw ludzie, potem majątek, a potem ewentualnie zwierzęta”.
  • Konsultujemy rekomendacje ze spotkania konsultacyjnego w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko, zorganizowanego przez Inicjatywę „Nasz Rzecznik”, które we współpracy z OFOP Inicjatywa „Nasz Rzecznik” organizowała 15 października w Łodzi.
  • Przymierzamy się do „zielonych” sesji podczas grudniowego Zlotu obrończyń i obrońców praw człowieka (12-13 XII 2025).

 

Podczas intensywnego spotkania Zespołu Ochrona Środowiska/Klimat Inicjatywy „Nasz Rzecznik” 20 października 2025 r. szlifowaliśmy nad uwagi i rekomendacje dla Komitetów Monitorujących programu FEnIKS, wypracowane podczas łódzkich spotkań konsultacyjnych w gronie ekspertek i ekspertów z Inicjatywy „Nasz Rzecznik”. Fundacja Czarna Owca Pana Kota obszernie przedstawiła swój najnowszy raport pt. „Niech giną. Jak nie chronimy zwierząt w czasie kryzysów i wojen”. Wnioski z niego płynące są przygnębiające: z analizy ankiet i dokumentów wyłania się obraz instrumentalnego, towarowego podejścia do zwierząt w Polsce. Żadnych procedur nie miały państwowe spółki hodowli koni, służby mundurowe, w których pracują psy i konie, wrocławski ogród zoologiczny, fermy wielkopowierzchniowe i in. Jeden z podmiotów przetrzymujących zwierzęta stworzył procedurę na potrzeby… ankiety.

Link do raportu: https://czarnaowca.org/wp-content/uploads/Niech-Gina-Raport.pdf
Link do nagrania audio konferencji nt. monitoringu: https://czarnaowca.org/aktualnosci/nagranie-konferencji-niech-gina-jak-nie-chronimy-zwierzat-w-czasie-kryzysow-i-wojen/
Link do „owcowej” platformy e-learningowej: https://zwierzetaiprawo.org/

Inne ważne kwestie, podniesione podczas spotkania:

  • 19 października br. zakończyły się konsultacje społeczne poselskiego projektu dot. badań psychologicznych i zdrowotnych osób dysponujących bronią palną i amunicją, w tym myśliwych. Projekt zakłada obowiązkowe badania takich osób co 5 lat, a po ukończeniu 70 lat co 2 lata. Fundacja Przestrzeń do życia, która niedawno dołączyła do Zespołu Ochrona Środowiska/Klimat, postulowała, aby badania takie odbywały się co 3 lata. „Dodatkowo warto również wziąć pod uwagę takie okoliczności jak choroba czy jakakolwiek okoliczność (np. wypadek), która może wpływać choćby potencjalnie na stan mentalny i fizyczny do użycia broni palnej” – przekonywała Łucja Kucmin-Węglarczyk.
  • 7 października br. Naczelny Sąd Administracyjny wydał niekorzystne orzeczenie w sprawie skargi kasacyjną wniesionej przez Ośrodek Działań Ekologicznych „Źródła”, która dotyczyła ustanowienia obwodu łowieckiego na działce organizacji statutowo sprzeciwiającej się polowaniom na zwierzęta. https://zakazpolowania.pl/aktualnosci/prawo-do-lasu-bez-polowan/
    Do sprawy wrócimy podczas dyskusji „O złym wilku i myśliwych pod ochroną” na tegorocznym grudniowym Zlocie obrończyń i obrońców praw człowieka.
  • Fundacja Green REV Institute złożyła wnioski o informację publiczną ws. FE Pomoc Żywnościowa. „Wnioski są smutne – nie ma równego dostępu do żywności dla wszystkich, dodatkowo ta żywność, która jest przeznaczana jako pomoc i wsparcie po prostu szkodzi – w kontekście zdrowotnym, w kontekście prawa do życia w czystym środowisku (pochodzi z ferm wielkotowarowych). Zostałam zaproszona do grupy eksperckiej (styczeń-luty 2026 r.), ale problem systemowy pozostaje – osoby które znajdują się w ubóstwie są spychane do dalszego ubóstwa żywnościowego jakościowego w ramach środków pomocowych. Dodatkowa kwestia to systemowe wykluczenie osób na diecie roślinnej w ramach wydarzeń publicznych, czy finansowanych ze środków publicznych, ale także wydarzeń NGO/CSO, podmiotów z sektora praw człowieka, klimatu. Powinniśmy wszyscy promować żywność w pełni roślinną, pokazywać ten kierunek transformacji a na spotkaniach o demokracji i AI dostępne mleko jest krowie, a cateringi na wydarzeniach prawnoczłowieczych to mięso” – komentuje Anna Spurek.

Odpowiedź Ministerstwa ws. programu FE Pomoc Żywnościowa

https://bezpiecznazywnosc.org/2025/08/20/pomoc-zywnosciowa-dla-wszystkich-czy-tylko-dla-wybranych/

 

Kolejne spotkanie Zespołu zaplanowaliśmy na 24 listopada, godz. 11:00.

 

  • Wytyczne RPO dot. składania wniosków, petycji, zapytań do Biura RPO:

https://formularze.brpo.gov.pl/formularz_wniosek_ogolny

https://formularze.brpo.gov.pl/content/instrukcja

https://bip.brpo.gov.pl/wniosek/index.php?formularz=dla_wnioskodawcy

Zgłoszenia w języku ukraińskim: https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-yak-otrimati-dopomogu-ukraina

 

  • Zgłaszajmy i zachęcajmy do zgłaszania przypadków naruszania praw oraz postulaty i wnioski do RPD w prostym formularzu:

https://brpd.gov.pl/kontakt/

 

Inicjatywę „Nasz Rzecznik” wspiera Fundacja EFC w ramach Funduszu Obywatelskiego im. Ludwiki i Henryka Wujców – dziękujemy!