26 kwietnia odbyło się kolejne zebranie Zespołu Praw Kobiet. Z racji zbliżającego się spotkania z Zastępcą Rzecznika Praw Obywatelskich Valerim Vachevem, które odbędzie się w Biurze RPO  24 maja, rozmawiałyśmy przede wszystkim o kwestiach, które zamierzamy wówczas poruszyć.

Głównym tematem zaplanowanego z okazji Dnia Matki spotkania będzie przestępstwo niealimentacji (art. 209 kk). Unikanie odpowiedzialności za własne dziecko i uchylanie się przez sprawcę – w zdecydowanej większości sprawcami są mężczyźni – od ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego, czyli mówiąc wprost niepłacenie alimentów, to zjawisko o ogromnej skali w Polsce. Niealimentacja jest przemocą, na którą wciąż istnieje społeczne przyzwolenie – bardzo często rodzina, pracodawcy pomagają sprawcy w tym przestępstwie, który dzięki temu staje się bezkarny i unika odpowiedzialności. Niepłacenie alimentów to takie samo przestępstwo jak kradzież pieniędzy z np. konta firmowego, tyle że w tym przypadku – okradane jest dziecko owego złodzieja. Brzmi absurdalnie? Nie dla tych, którzy potrafią naprawdę wiele wysiłku włożyć w omijanie prawa, tylko po to, żeby nie zapłacić świadczeń na swoje dzieci.

Jak podaje Paweł Ostaszewski “Przestępstwo niealimentacji obejmuje praktycznie wyłącznie uchylanie się od alimentów orzeczonych na dzieci, 95% jego sprawców to mężczyźni, a z drugiej strony – mężczyźni stanowią tylko 5% wszystkich przedstawicieli osób uprawnionych do alimentów występujących w sprawach o to przestępstwo.” [https://www.niebieskalinia.pl/aktualnosci/artykuly-niebieskiej-linii/od-niealimentacji-do-przemocy-ekonomicznej-i-z-powrotem dostęp: 7.05.2024]

W 2022 r. przy okazji kampanii 16 dni Akcji przeciw przemocy ze względu na płeć, w ramach kampanii #PowiedzNiePrzemocy Biuro RPO udostępniło spot “Mówię NIE przemocy ekonomicznej” z apelem Roberta Damskiego, komornika sądowego znanego z działalności na rzecz pomocy kobietom z egzekucją alimentów

W latach 2016-2020 przy RPO działał również Zespół do spraw alimentów, jako wspólna inicjatywa Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka. 

https://bip.brpo.gov.pl/pl/tagi/zespol-ekspertow-ds-alimentow

Na majowym spotkaniu planujemy także przypomnieć RPO kwestię ZUS i nieprzyznawania zasiłku macierzyńskiego osobom, pomimo opłacania składek i zatrudnienia zgodnego z prawem. Przedstawimy historie kobiet którym ZUS odmówił wypłaty świadczenia, kontekst społeczny zjawiska, jak również postulaty i propozycje rozwiązań tego problemu.

Spotkanie Zespołu Praw Kobiet z Zastępca RPO Valerim Vachevem odbędzie się 24 maja, w godz. 12:00-13:30 w Biurze RPO na ulicy Długiej 23/25 w Warszawie (formuła hybrydowa)

Kolejne spotkanie Zespołu Praw Kobiet planowane jest na 29 maja 2024 r. (środa), godz. 14:00-15:30.

Nadchodzące wydarzenia w Inicjatywie „Nasz Rzecznik”

• 10 maja 2024, Warszawa – “Polska w Unii Europejskiej – jakich praw chcemy na co dzień?”, Muzeum Warszawskiej Pragi https://naszrzecznik.pl/polska-w-unii-europejskiej-jakich-praw-chcemy-na-co-dzien-wydarzenie-inicjatywy-nasz-rzecznik-10-maj/
• 14 maja 2024, Gliwice, debata lokalna Inicjatywy we współpracy z Fundacją NieOdkładalni, “Przewińmy Polskę! – o konieczności rozwoju sieci komfortek dla osób z niepełnosprawnościami i osób starszych”
• 16-17 maja (17:00-20:00) – zdalne szkolenie Anny Tomaszewskiej z Akcji Demokracji dotyczące prowadzenia kampanii społecznych i pisania petycji
• 23 maja 2024, Mrągowo, debata lokalna Inicjatywy we współpracy z Instytutem Zdrowia i Hortiterapii oraz mrągowskim Centrum Kultury, „Spotkajmy się! Osoby uchodźcze w lokalnej społeczności to korzyść dla wszystkich”

Wydarzenia w Gliwicach i Mrągowie są częścią cyklu debat Inicjatywy „Nasz Rzecznik” w ramach programu Zaangażowania Obywatelskiego w Europie Środkowej (CECEP) wspieranego przez National Democratic Institute

• 24 maja 2024, Warszawa BRPO, Spotkanie Zespołu Praw Kobiet z ZRPO Valerim Vachevem, BRPO ul. Długa 23/25, 12:00-13:3)
• 26-28 czerwca 2024, Warszawa – IX OFIP, 28 czerwca – 1,5 godz. panel dyskusyjny pt. Inicjatywa „Nasz Rzecznik” na straży naszych (s)praw. Formularz zgłoszeniowy na stronie www.ofip.eu

Ważne:
Zgłaszajmy i zachęcajmy do zgłaszania przypadków naruszania praw oraz postulaty i wnioski do RPO w prostym formularzu: https://bip.brpo.gov.pl/wniosek/index.php?formularz=dla_wnioskodawcy
lub mailowo na adres biurorzecznika@brpo.gov.pl

Zgłoszenia w języku ukraińskim:
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-yak-otrimati-dopomogu-ukraina