Spotkanie Zespołu Praw Uchodźców/czyń 28 października

Agnieszka Łuczak, Anna Duniewicz
  • Niemiarodajne, osadzone w polskich realiach i niedostosowane do potrzeb uchodźców testy psychologiczne, które utrudniają uzyskanie przez dzieci i dorosłych z Ukrainy orzeczeń o niepełnosprawności
  • Słabo rozpowszechniona informacja o możliwości korzystania z programu „40+”
  • Brak mieszkań dla uchodźców i uchodźczyń, zmiany warunków najmu
  • Problem z ciepłą odzieżą i obuwiem dla osób uchodźczych
  • Dezinformacja w sprawie legalizacji pobytów, co utrudnia przemieszczanie się osób uchodźczych
  • Wysokie koszty tłumaczeń specjalistycznej dokumentacji medycznej przy ubieganiu się o orzeczenia o niepełnosprawności.

– To niektóre z problemów, z jakimi borykają się uchodźczynie i uchodźcy wojenni, zgłoszonych podczas spotkania Zespołu Praw Uchodźców/czyń Inicjatywy „Nasz Rzecznik” 28 października.

Dwujęzyczne spotkanie rozpoczęliśmy podsumowaniem ostatnich działań Inicjatywy i planowanych przez nas wydarzeń:

– 24 października Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej Senatu RP rozpatrywała pismo Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie regulacji związanych z wykonywaniem mandatu radnego, w odpowiedzi na postulat Zespołu Spraw Lokalnych Inicjatywy „Nasz Rzecznik”. Niestety, Senat nie poparł wniosku o utrzymanie więzi przez radnych z wyborcami. Być może sprawą zajmie się jeszcze Sejm.

– Trwają spotkania lokalne samorzeczników w spektrum autyzmu z przedstawicielkami Biura RPO. Z zaplanowanych sześciu spotkań odbyły się pierwsze trzy – w Łodzi, Chełmie i Kutnie.

– 12 października w ramach projektu Koalicja Infolinii w Biurze RPO odbyło się szkolenie prowadzone przez Weronikę Rzepecką (Fundacja „Dajemy Dzieciom Siłę” i „Nagle sami”) dotyczące prewencji samobójstw, skierowane do pracowników infolinii i organizacji pomocowych. Fundacja „Nagle Sami” prowadzi darmową stacjonarną grupę wsparcia dla uchodźczyń z Ukrainy.

Zapisy: anastasiia.zhuravska@naglesami.org.pl, tel. zaufania: 800 108 108 (ukraińsko- i rosyjskojęzyczne dyżury).

– 18 listopada w Biurze RPO odbędzie się połączone spotkanie Zespołów Praw Kobiet i Praw Opiekunek/Opiekunów z Rzecznikiem Praw Obywatelskich.

– 9-10 grudnia zapraszamy członków i członkinie Inicjatywy na „naszrzecznikowe” spotkanie w Warszawie połączone z festiwalem Watch Docs „Prawa człowieka w filmie”. Będziemy świętować Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka (10.12.) w kinie „Muranów” we współpracy m.in. z Helsińską Fundacją Praw Człowieka i Sieci Partnerstwa OFOP (wydarzenia Sieci Partnerstwa – 8-9 XII). Przewidziane są m.in.: omówienie dotychczasowych działań w ramach Inicjatywy „Nasz Rzecznik”, dyskusja na temat tego, co możemy zrobić lepiej i jak wspierać się nazwajem, spotkanie z przedstawicielami/kami Biura RPO, warsztat pod hasłem „Jak się nie dać instytucjom? Jak skutecznie upominać się o nasze prawa?”, wspólne oglądanie filmów (w tym dokumentów z granicy) połączone z dyskusją po projekcji, a na koniec – after party. Dla osób spoza stolicy przewidziany jest zwrot koszów podróży i zakwaterowania.

– 8 listopada w godz. 12.00-15.00 w siedzibie Biura RPO Al. Solidarności 77 odbędzie się dwujęzyczny warsztat „Jak zgłaszać sprawy do RPO?”, skierowany do osób uchodźczych i organizacji pomocowych. Warsztat będzie w formule hybrydowej. Dla uczestników przewidziany jest catering i zwrot kosztów przejazdu. Zapisy: anna.duniewicz@naszrzecznik.pl

Koordynatorka Inicjatywy „Nasz Rzecznik” streściła też interwencje RPO w sprawie osób uchodźczych.

Rzecznik Praw Obywatelskich interweniował m.in. w sprawie uzyskiwania orzeczeń o niepełnosprawności przez ukraińskich uchodźców i uchodźczynie. Także w sprawie ukraińskich uczniów z niepełnosprawnościami wymagających wsparcia. Chodzi o obecność psychologów, terapeutów ze znajomością języka ukraińskiego w szkołach, do których uczęszczają ukraińskie dzieci. Kolejna interwencja dotyczyła zbyt niskich świadczeń pieniężnych dla cudzoziemców ubiegających się o ochronę międzynarodową. Biuro RPO nieustannie podejmuje interwencje na granicy polsko-białoruskiej.

Poniżej linki do ww. interwencji RPO.

W sprawie orzeczeń o niepełnosprawności:

https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-ukraina-uchodzcy-niepelnosprawnosc-orzekanie-mrips-odpowiedz?fbclid

W sprawie ukraińskich uczniów z niepełnosprawnościami:

https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/ukraina-uczniowie-z-niepelnosprawnosciami-wsparcia-mein?fbcli

W sprawie zbyt niskich świadczeń pieniężnych dla cudzoziemców:

https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-cudzoziemcy-ochrona-miedzynarodowa-niskie-swiadczenie-mswia

Stale przypominamy o możliwości zgłaszania przez osoby prywatne i organizacje pomocowe wniosków/skarg indywidualnych do Rzecznika Praw Obywatelskich.

Link do formularza, do którego można też dołączyć formatkę postulatową:

https://bip.brpo.gov.pl/wniosek/index.php?formularz=dla_wnioskodawcy

Wnioski i skargi można zgłaszać również w języku ukraińskim:

https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-yak-otrimati-dopomogu-ukraina

Anna Duniewicz przekazała też informację Fundacji Batorego o tym, że grupa polskich organizacji społecznych prowadzących działania na rzecz osób z doświadczeniem uchodźstwa i migracji przygotowała list z postulatami pod adresem zagranicznych i międzynarodowych instytucji i agend, które pojawiły się w Polsce w związku z napływem uchodźczyń i uchodźców z Ukrainy. List zostanie przekazany Zespołowi mailem razem z podsumowaniem spotkania, tak by wszystkie chętne osoby i organizacje mogły się pod nim podpisać.

Koordynatorka Zespołu, Eliza Gaust, opowiedziała o projekcie Fundusz Solidarności z Ukrainą – Inicjatywa „Nasz Rzecznik”, OFOP, współrealizowanym przez Stowarzyszenie HaKoach i Stowarzyszenie Mudita ze środków Network of European Foundations – Civitates.

2 października w Gminie Żydowskiej w Łodzi odbył się polsko-ukraiński piknik rodzinny. Na pikniku były dzieci z rodzicami przebywające w Gminie i w ogóle w Łodzi. Odbyły się warsztaty i animacje. – Spotkanie było bardzo udane, a integracja odbywała się na różnych poziomach – relacjonowała Eliza Gaust. Więcej na temat pikniku na stronie „Nasz Rzecznik”: https://naszrzecznik.pl/polsko-ukrainski-piknik-pozegnanie-lata-w-lodzi/

W ramach projektu w Łodzi działa punkt wsparcia psychologicznego dla dzieci i dorosłych z Ukrainy. Osoby zainteresowane mogą kontaktować się ze Stowarzyszeniem HaKoach (e-mail: lodz@gmail.com, psycholożka Olha Shakotko tel. 517 364 690).

27 listopada w Łodzi odbędzie się szkolenie „Mechanizmy i strategie działań rzeczniczych w kryzysie”. Poprowadzi je Anna Makówka z krakowskiego Stowarzyszenia „Czulent” i Khrystyna Zanyk, ukraińska dziennikarka i aktywistka. Szkolenie dedykowane jest osobom, które angażują się w działania na rzecz uchodźców z Ukrainy, a także dla samych Ukraińców i Ukrainek. Wkrótce przekażemy kontakt do zapisów.

W dalszej części spotkania Anna Romanko ze Stowarzyszenia Mudita opowiedziała o działaniach organizacji, którą reprezentuje, podejmowanych także w ramach wspólnego projektu wsparcia uchodźców/czyń wojennych. Mudita prowadzi punkty recepcyjne w Warszawie i Krakowie dla osób, które przybywają do Polski, w pełni dostępne dla osób z niepełnosprawnościami. Obsługuje też Infolinię Pomocową dla uchodźców/czyń z niepełnosprawnościami w języku ukraińskim, która działa od poniedziałku do piątku w godz. 10.00-18.00.

O Infolinii Pomocowej Stowarzyszenia Mudita piszemy na stronie:

https://naszrzecznik.pl/wspieramy-infolinie-pomocowa-dla-ukrainy-stowarzyszenia-mudita/

Na końcu sprawozdania zamieszczamy informacje i kontakty do Stowarzyszenia Mudita.

Na pytanie o najczęściej zgłaszane konsultant(k)om Infolinii problemy, Anna Romanko opowiedziała o problemie z uzyskiwaniem przez osoby z Ukrainy orzeczeń o niepełnosprawności. Osoby uchodźcze, w tym dzieci, otrzymują testy psychologiczne, których nie są w stanie prawidłowo wypełnić nawet przy wsparciu tłumaczy z uwagi na inną niż w Ukrainie konstrukcję testów i nieznajomość realiów w Polsce. Testy wykonane w Ukrainie nie są uznawane w Polsce. Problem dotyczy też osób z ukraińskim orzeczeniem o niepełnosprawności, których to orzeczeń nie mogą w Polsce przedłużyć.

Inny problem, o którym wspomniała Anna Romanko, to słabo rozpowszechniona informacja o tym, że uchodźcy nadal mogą korzystać z programu „40+”. Chodzi o możliwość zakwaterowania i wyżywienia za dzienną stawkę 40 zł. Osoby, które użyczają schronienia uchodźcom bardzo długo oczekują na zwrot tych kwot. To zniechęca do udziału w programie. Niestety, zasoby organizacji i społeczeństwa są na wyczerpaniu. Dotyczy to również Banku Żywności.

Natalia Boyko z Platformy Talk To Loop stwierdziła, że wgedług monitoringu, który przeprowadza jej organizacja, pojawiają się te same problemy. Pierwszy to mieszkania, a raczej ich brak i zmiany warunków najmu. Inny problem to niedobór ciepłej odzieży i obuwia. Magazyny z odzieżą są praktycznie opróżniane każdego dnia. Obecnie przybywają do Polski uchodźcy nie dysponujący zasobami finansowymi.

Problemem jest też dezinformacja w sprawie legalizacji pobytów, co utrudnia osobom uchodźczym przemieszczanie się po kraju. Kolejną kwestią jest bardzo drogie tłumaczenie dokumentów medycznych, potrzebnych np. do ubiegania się w Polsce o orzeczenie o niepełnosprawności. Organizacje świadczące pomoc uchodźcom same mierzą się z ogromnymi problemami, nie stać ich na opłacanie specjalistycznych tłumaczeń, brakuje im zasobów.

Wszystkie istotne problemy oraz bieżące informacje można zgłaszać i rozpowszechniać korzystając z pomocy obu koordynatorek Zespołu.

Pod koniec spotkania członkinie Zespołu i osoby, które wspierają ich organizacje, zostały zaproszone na dwujęzyczny warsztat „Jak zgłaszać sprawy do RPO?”, skierowany do osób uchodźczych i organizacji pomocowych. Warsztat odbędzie się 8 listopada w godz. 12.00-15.00 w siedzibie Biura RPO przy Al. Solidarności 77. Spotkanie odbędzie się w formule hybrydowej. Dla uczestników/czek spoza stolicy przewidziany jest zwrot kosztów przejazdu. Wkrótce więcej informacji, także o zapisach.

Eliza Gaust, koordynatorka Zespołu Praw Uchodźców/czyń 2 listopada br. obejmuje funkcję głównej specjalistki ds. równego traktowania w Urzędzie Miasta Łodzi. Życzymy jej satysfakcji i sukcesów w pełnieniu tej odpowiedzialnej funkcji.

Termin kolejnego spotkania Zespołu został wyznaczony na 23 listopada o godz. 17.30.

 

Ważne linki:

Newsletter Stowarzyszenia Mudita:

  • Підпишіться на нашу розсилку, якщо вам потрібна інформація щодо допомоги особам з інвалідністю та їх родинам, котрі мусили шукати притулку в Польщі.

https://landing.mailerlite.com/webforms/landing/y5w1g4

Infolinia Mudita

Цілоденний телефон інфолінії і е-пошта українською та польською мовами: +48 539 866 471

PN-PT / MON-FR / ПН-ПТ 10:00 – 18:00

ukraina@stowarzyszeniemudita.pl

PUNKTY RECEPCYJNE TYMCZASOWEGO POBYTU W WARSZAWIE I KRAKOWIE

Пункти прийому для людей з інвалідністю, особи з особливими потребами та їх сім’ями – Варшава, Краків

  1. Варшава/Warszawa ul. Podczaszyńskiego 12

punktwarszawa@stowarzyszeniemudita.pl

Tel/WhatssApp: +48 602 248 136

  1. Краків/Kraków ul. Ujastek 7

punktkrakow@stowarzyszeniemudita.pl

Tel/WhatssApp: +48 602 248 237

 

Tłumaczenie na jęz. ukraiński w trakcie spotkania – Bogdana Kosmyna.