„W ostatnich latach w zasadzie wszystkie strony polskiego życia społeczno-politycznego odnotowują i deklarują potrzebę pilnych zmian, by wzmocnić wsparcie dla osób z zaburzeniami psychicznymi, dla osób z doświadczeniem kryzysu psychicznego.
Autorki i autorzy Manifestu Zdrowia Psychicznego Inicjatywy „Nasz Rzecznik” są przekonani o racjonalności swoich wniosków w nim zawartych. Źródłem tego przekonania jest to, że same przeszły przez kryzys, mają diagnozę zaburzenia lub są najbliższymi takich osób i ich sojuszni(cz)kami. Domyślamy się, że nasze postulaty zderzą się dzisiaj z twardym zdaniem prawników – Pana Rzecznika i Pana Współpracowniczek i Współpracowników. Bardzo doceniamy, że tak się stanie. Może uda się nam dzisiaj wspólnie ocenić co jest najpilniejsze i może najłatwiejsze do wprowadzenia w życie i apelować o te zmiany do decydentów” – mówił Roman Szacki, pomysłodawca Manifestu Zdrowia Psychicznego Inicjatywy „Nasz Rzecznik”, podczas spotkania z Zastępcą RPO, dr. Valerim Vachevem, Pełnomocniczką RPO ds. wdrażania postanowień Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami Moniką Wiszyńska-Rakowską i innymi przedstawiciel(k)ami Biura RPO, które odbyło się 23 lutego, w Światowym Dniu Walki z Depresją.
Ze strony Biura RPO w spotkaniu wzięli udział również: Adela Gąsiorowska, główna koordynatorka ds. współpracy z partnerami społecznymi, Joanna Koczorowska z Zespołu Prawa Administracyjnego i Gospodarczego, Dorota Siwiec i Agnieszka Jarzębska z Zespołu Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego oraz Dorota Beker z Zespołu ds. Równego Traktowania.
Zespół redakcyjny ds. opracowania Manifestu Zdrowia Psychicznego Inicjatywy „Nasz Rzecznik” reprezentowali: Roman Szacki (koordynator Zespołu Praw Osób z Niepełnosprawnościami Inicjatywy, ruch społeczny Godność i Wsparcie Drogą i Nadzieją), Hanna Pasterny (Fundacja Wielogłosu i Centrum Rozwoju Inicjatyw Społecznych CRIS), Agnieszka Ejsmont (Grupa Wsparcia Osób z Doświadczeniem Kryzysu Psychicznego TROP), Magdalena Żebrowska, Edward Bolak (ruch społeczny Godność i Wsparcie Drogą i Nadzieją, Fundacja Wspólnota Nadziei), dr Rafał Bakalarczyk (badacz polityki społecznej, doradca Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej), Anna Duniewicz (koordynatorka Inicjatywy “Nasz Rzecznik”, Inicjatywa obywatelska “Chcemy całego życia!”) oraz Bogdan Bukowiecki (projekt graficzny, skład i łamanie Manifestu).
Fot. Grzegorz Krzyżewski/BRPO
Ekspertki/ci Biura RPO i autorki/rzy Manifestu szczegółowo omawiali kluczowe zagadnienia czterech rozdziałów dokumentu: 1. Postulaty dotyczące szpitali oraz innych placówek leczących i wspierających osoby w kryzysie zdrowia psychicznego; 2. Postulaty dotyczące zmiany przepisów prawnych; 3. Postulaty dotyczące edukacji i zmiany postaw; 4. Postulaty dotyczące wsparcia w społeczności lokalnej i aktywizacji osób z doświadczeniem kryzysu psychicznego.
Szczególną uwagę poświęcili/łyśmy problemom i rekomendacjom, które mogłyby być przedmiotem działań Rzecznika Praw Obywatelskich, bądź w opinii Biura RPO pozostają kwestią sporną. Przedstawicielki Biura RPO zaproponowali mocniejsze zaakcentowanie konieczności rozwoju opieki środowiskowej i zapewniania osobom w kryzysie wsparcia w społeczności lokalnej (czemu w Manifeście poświęcony jest rozdział czwarty) i uzupełnienie kolejnych wydań Manifestu o postulaty dotyczące ośrodków interwencji kryzysowej. Radzili też, by więcej miejsca poświęcić problemowi kryzysu bezdomności oraz środowisku szkolnemu i zawodowemu, które często generuje stres i stany lękowe.
Ożywioną dyskusję wywołał postulat zagwarantowania osobom z zaburzeniami psychicznymi nieświadomym zagrożenia swojego zdrowia i życia dostępu do pilnej pomocy i leczenia na równi z innymi osobami, które są ratowane natychmiast, a także uwzględnienia w procesie orzekania i niepełnosprawności diagnozy medycznej.
Fot. Grzegorz Krzyżewski/BRPO
Jak podkreślaliśmy, Manifest jest tworem żywym, który będzie wznawiany i uzupełniany o nowe ważne postulaty. Po to, by kryzys zdrowia psychicznego przestał być w Polsce wyrokiem, a Manifest był początkiem realnej zmiany sytuacji milionów osób, które dziś w Polsce nie otrzymują dostatecznego wsparcia.
Tekst Manifestu można znaleźć tu:
https://naszrzecznik.pl/manifest-zdrowia-psychicznego-inicjatywy-nasz-rzecznik/
Relacja ze spotkania na stronie RPO:
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/zrpo-spotkanie-nasz-rzecznik-depresja-zdrowie-psychiczne
Fot. Bogdan Bukowiecki
