- Brak kontroli społecznej nad dużymi inwestycjami i brak dostępu do informacji o ich wpływie na środowisko; nieuwzględnianie głosu ekspertów i naukowców w planowaniu wielkich inwestycji;
- brak ochrony cennych przyrodniczo obszarów – niszczenie rzek, wycinka lasów;
- brak rzetelnej edukacji klimatycznej;
- brak wsparcia dla energetyki obywatelskiej;
- brak bardzo potrzebnego dialogu ze środowiskiem rolniczym;
- łamanie praw zwierząt i praw pracowniczych na fermach przemysłowych
– To tylko niektóre problemy poruszone podczas drugiego spotkania Zespołu Ochrona Środowiska/Klimat inicjatywy „Nasz Rzecznik” 14 lutego, prowadzonym przez Koordynatorkę Zespołu, Katarzynę Karpę-Świderek (WWF Polska). W gronie ekspertek i ekspertów z dziedziny ochrony środowiska, klimatu i praw zwierząt – wśród których była też mec. Zuzanna Rudzińska-Bluszcz (Client Earth/Prawnicy dla Ziemi) – omówiliśmy większość przedstawionych dotąd postulatów. Organizacje, które te postulaty wysunęły, przygotują ich szczegółowe uzasadnienie, zanim propozycje rozwiązań zostaną przekazane do Biura RPO.
Uzasadnienie ma mieć syntetyczną formę (około jednej strony), zawierać konieczne rozwiązania prawne oraz informację, jakie działanie ze strony RPO byłoby według nas efektywne. Podsumowania zostały przypisane do poszczególnych organizacji, które podjęły się zgromadzić wiedzę i opracować dokument. W przypadku gdy podmiot nie ma formy prawnej, np. Nauka dla Przyrody, pod postulatem podpisze się konkretny naukowiec/ naukowczyni/ działacz/ działaczka. Chcemy, by podpisana osoba lub organizacja była liderem tematu i kontaktem dla Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. W kwestii określenia oczekiwanego działania ze strony RPO liczymy na wsparcie samego Biura RPO.
Wśród postulatów pilnych znalazły się szkodliwe inwestycje: przecinający Puszczę Białowieską mur na granicy polsko-białoruskiej, Centralny Port Komunikacyjny, zapora w Siarzewie, ale też bestialski odstrzał dzików.
Podkreślaliśmy konieczność objęcia ochroną najcenniejszych przyrodniczo obszarów. 23 polskie parki narodowe stanowią jedynie 1,1% powierzchni kraju, w porównaniu z 3,4% średnio w Europie. Nasz ostatni park narodowy został powołany do życia w 2001 roku. Zgodziliśmy się, że należy zwiększyć społeczną rolę lasów w miastach i w strefach podmiejskich.
Ważne jest uznanie rzek za samoistne dobro prawne. Wzorem przepisów dotyczących ochrony zwierząt, w przypadku zniszczenia rzeki powinny zostać uznane za pokrzywdzone w sprawie. W prawie wodnym brakuje zapisów o możliwości rozbiórki budowli hydrotechnicznych i innych barier migracyjnych na rzekach. Trzeba powstrzymać dalszą zabudowę na terenach zalewowych i stworzyć mechanizmy wycofania zabudowy tam, gdzie jest to uzasadnione ekonomicznie i korzystne środowiskowo i społecznie.
Postulowaliśmy wsparcie energetyki obywatelskiej i odejścia od zasady 10H. Zasygnalizowano problem budowy farma fotowoltaicznych na obszarach chronionych Natura 2000.
Zespół Ochrona Środowiska/Klimat wystąpi do Rzecznika Praw Obywatelskich o zorganizowanie Okrągłego Stołu dla rolnictwa z udziałem wszystkich zainteresowanych stron. Potrzebna jest szeroka debata o etycznej, sprawiedliwej transformacji rolnictwa i systemu produkcji żywności, z uwzględnieniem praw zwierząt, praw człowieka i środowiska naturalnego. Na polskiej wsi są enklawy biedy, przekazywanej z pokolenia na pokolenie. Problemem jest wyludnianie się terenów wiejskich, susza, dostęp do właściwej jakości wody.
Zespół proponował też moratorium na powstawanie nowych ferm przemysłowych, choć taka inicjatywa może wyjść od organizacji raczej niż Rzecznika Praw Obywatelskich. Pojawiła się też propozycja utworzenia podgrupy dedykowanej technologii produkcji żywności.
Do postulatów, których nie zdążyliśmy przedyskutować, wrócimy na kolejnym spotkaniu, zaplanowanym na 16 marca.
* * *
Nieustannie zachęcamy do zgłaszania przypadków dyskryminacji i naruszania praw obywatelskich Rzecznikowi Praw Obywatelskich:
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/jak-mozna-zwrocic-sie-do-rpo
Jako inicjatywa „Nasz Rzecznik” będziemy współtworzyć projekt KOALICJI INFOLINII – informatora RPO o liniach, telefonach i organizacjach pomocowych, koordynowany przez panią Joannę Troszczyńską-Reyman. Zapraszamy do włączenia się w te prace osoby i organizacje, które prowadzą linie wsparcia i telefony alarmowe, i które mogą pomóc w kwestiach zapewnienia dostępności informatora.
#naszeprawa
#NaszRzecznik
