- Drugoklasista w spektrum autyzmu musiał zmienić szkołę, do której nie chciał chodzić, pogłębiał zaległości w nauce. Szkoła odmawiała wsparcia. Nie było pieniędzy na zajęcia wyrównawcze, a zamiast współpracy – odsyłanie do lekarzy specjalistów.
- Rodzice uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi muszą podejmować wspólne działania. Warto tworzyć grupy samopomocowe, zakładać stowarzyszenia, lokalne komitety rodziców. Wspólne zabiegi o przestrzeganie praw są skuteczniejsze niż walka pojedynczego rodzica.
Na początku spotkania mama Mikołaja, chłopca w spektrum autyzmu, ucznia II klasy szkoły podstawowej, opisała sytuację, jaka spotykała jej syna podczas nauki w szkole. Szkoła odmówiła wsparcia. Zaległości w nauce rodzice mieli „załatwiać” we własnym zakresie. Szkoła, zasłaniając się brakiem pieniędzy, odmówiła dziecku zajęć wyrównawczych. Zdaniem mamy chłopca, współpraca z nauczycielem wspomagającym była trudna. W efekcie chłopiec odczuwał silny stres. Nie był w stanie przyswajać wiedzy, narastały zaległości w nauce. Nie chciał chodzić do szkoły, płakał, gdy miał do niej iść. Mama napisała skargę do urzędu miasta, kuratorium i MEiN. Kuratorium uznało skargę za zasadną, a MEiN ujawnił szereg zaniedbań. Matka zdecydowała jednak zabrać syna z tej szkoły i przenieść do innej. W opisanej szkole pozostały jednak inne dzieci z w spektrum autyzmu.
Opisana sytuacja wywołała dyskusję członków/kiń zespołu. Alina Kozińska (Federacja Inicjatyw Oświatowych) przekonywała, że edukacja włączająca to przede wszystkim dobrze przygotowani do niej nauczyciele. Są rozwiązania prawne, ale szkoła i nauczyciele muszą się ich nauczyć i stosować w praktyce. – Ważne, by rodzice dzieci o specjalnych potrzebach gromadzili się, organizowali się i współpracowali z dyrekcją szkoły. Zespołowo łatwiej występować w konkretnej sprawie niż w pojedynkę. Dorota Gackowska z Fundacji Pro Aperte zwróciła uwagę, że dyrekcje szkół zwykle kładą wagę na kwalifikacje pracowników. Tymczasem ważne są kompetencje i wrażliwość nauczyciela/pedagoga, a nie same kwalifikacje.
Trzeba pamiętać o IPET-ach i powoływać się na ich zapisy. Rodzice, a często nawet sami nauczyciele nie wiedzą, że za dzieckiem o specjalnych potrzebach idzie zwiększona subwencja oświatowa. Warto dowiadywać się, na co jest wydatkowana, a nawet żądać kontroli wydatków.
Pamiętajmy też, by ze wszystkimi sprawami, skargami zwracać się do dyrekcji szkół na piśmie. Musi być ślad naszych interwencji.
W zespole panuje przekonanie, że warto podejmować wspólne działania. Bożena Chrostowska, wykładowczyni w Katedrze Pedagogiki Społecznej na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie, zachęcała do tworzenia grup samopomocowych. Możliwe jest też zakładanie stowarzyszeń. Maciej Skura z Fundacji AleKlasa dzielił się z kolei doświadczeniem tworzenia lokalnych komitetów rodziców. – Szkolimy rodziców i to przynosi efekty. Jest to skuteczniejsze niż walka pojedynczego rodzica. Istotą jest wiedza, jaką nabywają rodzice. Gdy są wyedukowani, bez szukania pomocy z zewnątrz potrafią skutecznie walczyć o swoje – przekonywał.
– Aby chronić oświatę przed politykami, należy dążyć do stworzenia ogólnopolskiej rady oświatowej. Ustawa o systemie oświaty pozwala na to – mówiła Alina Kozińska. – Rady oświatowe na szczeblu gmin, miast i powiatów powinny w dużej mierze składać się nie z urzędników samorządowych, a działaczy organizacji III sektora. Maciej Skura był jednak sceptyczny wobec tej koncepcji. – Ludzie nie mają siły na działanie w formalnych strukturach i boją się tego. Wolą zakładać nieformalne grupy wspierania/samopomocowe – mówił.
Pod koniec spotkania przypomnieliśmy o nadchodzącej kwietniowej kampanii „Stop przemocy!#przyjaźniedlaautyzmu” pod honorowym patronatem Rzecznika Praw Obywatelskich. Jako Zespół Edukacja Włączająca Inicjatywy „Nasz Rzecznik” będziemy tę kampanię współtworzyć i możemy przyłączać się do niej. Filarem kampanii będą konkretne, autentyczne historie łamania praw osób w spektrum autyzmu i ich bliskich.
Następne spotkanie Zespołu Edukacja Włączająca: środa 12 kwietnia, godz. 18.00.
Ważne i aktualne:
Zgłaszajmy i zachęcajmy do zgłaszania przypadków naruszania praw oraz postulaty i wnioski do RPO w prostym formularzu:
https://bip.brpo.gov.pl/wniosek/index.php?formularz=dla_wnioskodawcy
Spotkania z RPO i BRPO:
8 marca – spotkanie Zespołu Praw Kobiet z zastępcą Rzecznika Praw Obywatelskich Valerym Vachevem. Podczas spotkania mówiłyśmy m.in. o zniesieniu zakazu pracy zarobkowej na świadczeniach, komfortkach, dostępności gabinetów ginekologicznych i stomatologicznych dla kobiet z niepełnosprawnościami, dyskryminacji opiekunek/ ów
Podsumowanie pod linkiem:
https://naszrzecznik.pl/spotkanie-zespolu-praw-kobiet-z-zrpo-valerim-vachevem-8-marca-2023/
23 lutego – spotkanie z ZRPO Valerim Vachevem w Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją
Rozmowa dotyczyła problemów, z jakimi borykają się dzieci, młodzież i dorośli z niepełnosprawnością w kryzysie zdrowia psychicznego i zapewnienia im właściwego dostępu do ochrony zdrowia.
https://naszrzecznik.pl/3236-2/
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/zrpo-spotkanie-OzN-dzien-walki-z-depresja
15 marca – szkolenie Fundacji ITAKA (9:00-11:00 i 17:00-19:00) pt. „Społeczne i psychologiczne aspekty zaginięć. Doświadczenia Fundacji ITAKA” dla pracowników/czek infolinii pomocowych i organizacji z Koalicji Infolinii. Poprowadzi je Agata Nowacka, psycholog i koordynator Zespołu Poszukiwań i identyfikacji Fundacji ITAKA.
22 marca – szkolenie dla samorzeczników/czek w spektrum autyzmu
31 marca – spotkanie „Samorzecznicy u Rzecznika” w przededniu kwietniowej kampanii społecznej „Stop przemocy!#przyjaźniedlaautyzmu”, którą współtworzymy.
Spotkanie z RPO będzie podsumowaniem sześciu spotkań lokalnych samorzeczników. Ważnym jego punktem będzie zapowiedź kampanii społecznej i przykłady łamania praw osób w spektrum autyzmu.
12-13 czerwca – duże wydarzenie jubileuszowe OFOP i Inicjatywy „Nasz Rzecznik” w Warszawie
Kampanie społeczne
Kampania „Chcemy całego życia!” w Ogólnopolski Dzień Opiekuna, 12 lutego
https://naszrzecznik.pl/kampania-chcemy-calego-zycia-w-ogolnopolski-dzien-opiekuna/W
W Ogólnopolski Dzień Opiekuna organizacje, społeczniczki i aktywiści Zespołu Praw Opiekunek/ów Inicjatywy „Nasz Rzecznik” punktowali systemowe pułapki i absurdy, z jakimi codziennie mierzą się opiekunki i opiekunowie osób z niepełnosprawnościami. Spontaniczna, jednodniowa kampania pokazała osobom spoza środowiska opiekunek i opiekunów, co trzeba zmienić w przepisach, urzędniczych praktykach i społecznej mentalności. Po to, by opiekunki i opiekunowie osób z niepełnosprawnościami i ich bliscy mogli cieszyć się pełnią praw i „całym życiem”.
„Uważaj na słowa!” – to hasło kampanii społecznej przygotowanej przez organizację współtworzącą Inicjatywę “Nasz Rzecznik”, Polskie Stowarzyszenie Syndrom Tourette’a. Razem z młodymi ludźmi z zespołem Tourette’a Stowarzyszenie przygotowało poruszający spot, który pokazuje przemoc słowną, jakiej codziennie doświadczają dzieci z tikami ze strony rówieśników, rodziców, nauczycieli.
Spot można znaleźć tu: https://youtu.be/gQVqa0tLV2U
Honorowy Patronat RPO
Rzecznik Praw Obywatelskich objął Honorowym Patronatem kampanię społeczną „STOP Przemocy! #przyjaźniedlaautyzmu” z okazji Światowego Dnia Świadomości Autyzmu 2 kwietnia, zainicjowaną przez samorzeczniczki i samorzeczników z Klubu Świadomej Młodzieży (KŚM) Fundacji AutismTeam, Zespół Edukacja Włączająca Inicjatywy „Nasz Rzecznik” oraz koalicję organizacji partnerskich.
Interwencje RPO w odpowiedzi na niektóre postulaty Inicjatywy “Nasz Rzecznik” w lutym i marcu 2023:
RPO interweniuje ws. braku świadczeń i urlopów dla rodziców dziecka martwo urodzonego, którego płci nie da się ustalić.
To jeden z problemów, które poruszaliśmy m.in. 2 grudnia 2022 r. na spotkaniu Zespołu Praw Kobiet i Zespołu Praw Opiekunek/ów.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-brak-swiadczen-rodzice-dziecka-martwo-urodzonego-sejm
Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się do organów 24 gmin i 12 powiatów, w których w 2019 i 2020 r. przyjęto – nadal obowiązujące – uchwały „anty-LGBT”. Wnosi o podjęcie działań w celu ich uchylenia.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-uchwaly-anty-lgbt-samorzady-odpowiedzi-kolejne
RPO prowadzi postępowania wyjaśniające w sprawie dotyczącej śmierci na granicy polsko-białoruskiej młodej kobiety z Etiopii. W ramach prowadzonego postępowania RPO zwraca się o pilne wyjaśnienia do Straży Granicznej i Policji. Kilka dni temu cudzoziemka wraz z trzema podróżującymi z nią osobami miała przebywać w okolicach Hajnówki.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-interwencja-sg-policja-smierc-kobiety-w-lesie-granica
(3 marca – wręczenie nagrody RPO im. Pawła Włodkowica dwóm małżeństwom pomagającym uchodźcom)
Biuro RPO podjęło działania wyjaśniające w sprawie dyskryminacji pracujących opiekunów OzN przez OPS.
RPO pisze do resortu finansów w sprawie obniżenia VAT-u na kubeczki menstruacyjne. Ministerstwo Finansów analizuje sprawę
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-kubeczki-menstruacyjne-vat-mf-odpowiedz
Dostrzegając zasadność ujednolicenia stawki VAT na środki higieniczne dla kobiet, Ministerstwo Finansów zapewnia, że kwestia zostanie poddana analizie w ramach prac legislacyjnych nad projektem rozporządzenia określającym zakres towarów objętych preferencyjną stawką VAT na rok 2024.
Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Valeri Vachev występuje do przewodniczącego Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego dr. hab. Marcina Pałysa, przewodniczącej Konferencji Rektorów Uczelni Pedagogicznych dr hab. Barbary Marcinkowskiej oraz przewodniczącego Konferencji Rektorów Zawodowych Szkół Polskich prof. Waldemara Tłokińskiego o jak najszersze uwzględnienie treści z zakresu edukacji antydyskryminacyjnej, interwencji kryzysowej, praw dzieci i uczniów z niepełnosprawnościami i specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, edukacji międzykulturowej i wsparcia dzieci i uczniów z doświadczeniem migracyjnym i uchodźczym w programach kształcenia przyszłych pedagogów i nauczycieli oraz rozwijanie oferty edukacyjnej.
Jest to m.in. odpowiedź na wniosek Marty Szymczyk z Zespołu Edukacja Włączająca, dot. konieczności zapewnienia, aby wszyscy przyszli nauczyciele i pedagodzy byli kształceni również w zakresie umiejętności pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, zwłaszcza z niepełnosprawnościami. Programy kształcenia pedagogów i nauczycieli powinny uwzględniać wiedzę z zakresu edukacji antydyskryminacyjnej i włączającej, interwencji kryzysowej, zjawiska przemocy oraz sposobów jej przeciwdziałania, a także kompetencji miękkich w zakresie komunikacji i mediacji.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-edukacja-antydyskryminacyjna-nauczyciele-szkolenia?fbclid
RPO interweniował w Senacie ws. dyrektywy work-life balance
Interwencja pełnomocniczki Moniki Wiszyńskiej z Biura RPO ws. dziecka w spektrum autyzmu odebranego matce (aktywistce) i umieszczonego w domu dziecka
Planowana interwencja ws. opieki wytchnieniowej, także w oparciu o postulaty i materiały Zespołu Praw Opiekunek, Mai Giżyckiej-Różalskiej z Fundacji Ktoś oraz Anny Szalast
