Spotkanie Zespołu Praw Osób LGBTQ+ 14 kwietnia poświęcone było głównie przygotowaniu do spotkania Inicjatywy „Nasz Rzecznik” z Rzecznikiem Praw Obywatelskich 22 kwietnia: przyjęciu i uporządkowaniu zgłoszonych dotąd postulatów według obszarów tematycznych (przy wsparciu Anny Mazurczak z Polskiego Towarzystwa Praw Antydyskryminacyjnego i Mileny Adamczewskiej-Stachury ze Stowarzyszenia Miłość Nie Wyklucza) i zdecydowaniu o sprawach priorytetowych, które na spotkaniu z Rzecznikiem przedstawi koordynatorka Zespołu, Justyna Nakielska (Kampania Przeciw Homofobii).

Za kwestie priorytetowe Zespół uznał ochronę społeczności LGBTQ+ przed dyskryminacją, mi.n. przez intensyfikację działań RPO na rzecz wsparcia społeczności LGBTQ+ w przeciwdziałaniu dyskryminacji i powołanie zastępcy/czyni RPO ds. Równego Traktowania. Priorytetem jest też spotkanie RPO z przedstawiciel(k)ami społeczności LGBTQ+, które będzie dla tych osób nie tylko ogromnym wsparciem, ale też możliwością przedstawienia rekomendacji do konkretnych działań ze strony Rzecznika.

Wśród nowych postulatów pojawiło się zaproszenie RPO do udziału w Paradzie Równości w Warszawie i/lub marszach równości w mniejszych miejscowościach. Członkinie i członkowie Zespołu zastanawiali się, czy należy prosić RPO o przygotowanie wytycznych dla samorządów dotyczących marszów równości, skoro marsze są zgodne z prawem. Ostatecznie zdecydowano o zwróceniu się do RPO o dołączanie do postępowań w sprawie zakazów marszów równości (jeśli wystąpią), monitorowanie przez RPO procesu przygotowania do marszów i bieżące interweniowanie w wypadkach naruszeń wolności zgromadzeń osób LGBT+ (m.in. poprzez przesyłanie przez Biuro RPO informacji do władz samorządowych dotyczących związanych z marszami aspektów prawnych).

Bardzo ważne zdaniem uczestniczek/ów spotkania jest interweniowanie RPO ws. Samorządowych Kart Praw Rodzin – zaskarżanie uchwał na drodze sądowej (jedynie RPO ma dostateczne narzędzia i możliwości podjęcia interwencji). Także dalsze zaskarżanie przez Rzecznika uchwał „przeciw ideologii LGBT”, mając na uwadze brak legitymacji procesowej osób indywidualnych do wnoszenia skarg na uchwały.

Ważne jest też, by RPO włączał się w sprawy sądowe szkół, gdzie miały miejsce zachowania antydyskryminacyjne. Rzecznik powinien też interweniować w sprawie ograniczania wstępu do szkół organizacjom społecznym, w tym wspierającym młodzież LGBTQ+. Paweł Szulewski (Federacja Znaki Równości z Krakowa) zaproponował, by w ramach działań antydyskryminacyjnych RPO wydał informator dla nauczycieli, pedagogów i dyrektorów szkół z instrukcjami, jak przeciwdziałać dyskryminacji.

 

Przed spotkaniem z RPO 22 kwietnia przekazaliśmy do Biura RPO następujące postulaty:

 

I. Mowa nienawiści:

 

1. Przystąpienie RPO do strategicznej sprawy toczącej się przed Sądem Okręgowym w Gdańsku przeciwko Fundacji Pro-Prawo do Życia – dziękujemy za deklarację przyłączenia się do sprawy na etapie apelacji;
2. Monitorowanie ustaw i spraw sądowych dotyczących znieważenia osób LGBT+. Stworzenie rejestru przestępstw z nienawiści i ułatwienie zgłaszania nadużyć w tej sprawie;
3. Wskazywanie w komunikacji i wystąpieniach RPO, że pozew o ochronę dóbr osobistych może być traktowany jako skuteczne narzędzie do przeciwdziałania mowie nienawiści (niezależnie od potrzeby nowelizacji Kodeksu karnego – patrz punkt kolejny);
4. Zgłoszenie przez RPO potrzeby zmiany Kodeksu karnego, by uwzględniał przestępstwa z nienawiści i przesłankę wynikającą z orientacji seksualnej, tożsamości płciowej i ekspresji płciowej oraz cech płciowych (SOGIESC).

 

II. Prawa osób transpłciowych:

 

1. Zwrócenie przez RPO uwagi na to, że niektóre praktyki wobec osób transpłciowych mogą nosić znamiona tortur (m.in. przedłużające się do kilku lat postępowania sądowe o zmianę danych metrykalnych, zlecanie przez sądy kolejnych opinii biegłych, przedłużające się diagnozy psychiatryczne, wykonywane w celu przedstawienia przed sądem, absurdalne pozywanie rodziców);
2. Zaktualizowanie zaleceń dla sądów, w jaki sposób procedować sprawy o uzgodnienie danych metrykalnych (publikacji z 2020 r.).

 

III. Rodzina:

 

1. Włączenie do przekazu RPO jako instytucji, która broni praw obywatelskich, słowa RODZINA, dziś zawłaszczonego przez skrajnie prawicową narrację;
2. Interweniowanie RPO ws. odmowy wydawania dokumentów tożsamości dla dzieci par jednopłciowych urodzonych za granicą Polski, żądanie wpisania dwóch matek/ dwóch ojców w rejestrze PESEL.

 

IV. Uchwały anty-LGBT i SKPRy:

 

1. Interweniowanie RPO ws. Samorządowych Kart Praw Rodzin: zaskarżanie uchwał na drodze sądowej;
2. Kontynuowanie przez RPO zaskarżania uchwał “przeciw ideologii LGBT”, mając przede wszystkim na uwadze brak legitymacji procesowej osób indywidualnych do wnoszenia skarg na uchwały

 

V. Wolność zgromadzeń:

 

1. Dołączanie RPO do postępowań w sprawie zakazów marszów równości (jeśli wystąpią): monitorowanie przez RPO procesu przygotowania do marszów i bieżące interweniowanie w wypadkach naruszeń wolności zgromadzeń osób LGBT+ m.in. poprzez przesyłanie przez Biuro RPO informacji do władz samorządowych dotyczących związanych z marszami aspektów prawnych;
2. Monitorowanie procesu legislacyjnego związanego z projektem “Stop LGBT” Kai Godek, godzącym w konstytucyjne wolności słowa i zgromadzeń osób LGBT+;
3. Udział Rzecznika w Paradzie Równości w Warszawie i/lub marszach równości w mniejszych miejscowościach.

 

VI. Wolność zrzeszania się:

 

1. Pochylenie się nad problemem dyskryminacji organizacji prawnoczłowieczych w dostępie do państwowych środków finansowych na działania równościowe i antydyskryminacyjne.

 

VII. Ochrona przed dyskryminacją:

 

1. Priorytetowe traktowanie działań na rzecz ochrony przed dyskryminacją we wszystkich obszarach (także w pracy i zatrudnieniu), w tym ze względu na orientację seksualną, tożsamość płciową, ekspresję płciową i cechy płciowe;
2. Powołanie zastępcy/czyni ds. Równego Traktowania w Biurze RPO.

 

VIII. Edukacja:

 

1. Wzmocnienie działań na rzecz edukacji antydyskryminacyjnej w szkołach, w szczególności poprzez interwencje w sprawach indywidualnych szkół i przygotowanie informatora dla pedagogów i dyrekcji szkół dotyczącego przysługujących im praw w zakresie szerzenia treści antydyskryminacyjnych;
2. Interweniowanie RPO w sprawie ograniczania wstępu do szkół organizacjom społecznym, w tym wspierającym młodzież LGBT+.

 

 

Następne spotkanie Zespołu Praw Osób LGBTQ+ odbędzie się 19 maja w godz. 17:00-18:30.

 

 

* * *

 

Nieustannie zachęcamy do zgłaszania przypadków dyskryminacji i naruszania praw obywatelskich Rzecznikowi Praw Obywatelskich:

Jak można zwrócić się do RPO?

https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/jak-mozna-zwrocic-sie-do-rpo