- Izolowanie od grupy, wyśmiewanie, prowokowanie – to zachowania, z którymi bardzo często mierzą się w relacjach rówieśniczych młode osoby w spektrum autyzmu, z neurotrudnościami, z niepełnosprawnością intelektualną. Wstydliwym problemem polskich szkół jest przyzwolenie na przemoc rówieśniczą
- Wkrótce ruszy w Polskę Rzecznikobus Rzeczniczki Praw Dziecka, by nieść wsparcie młodym ludziom w małych społecznościach.
Zgłaszajmy też wszelkie akty łamania praw dzieci i młodzieży na adres: rpd@brpd.gov.pl - „Mojej dorosłej córce z autyzmem i z niepełnosprawnością intelektualną jest potrzebna pomoc, żeby nauczyła się wysiadać z samochodu, funkcjonować wśród innych ludzi niż rodzice, by mogła w przyszłości, gdy nas zabraknie, zamieszkać w innym miejscu niż rodzinny dom. Tymczasem ta mała wąska grupa osób wymagających szczególnego wsparcia wciąż jest przez system pomijana”
- 5-6 września br. współorganizujemy na Uniwersytecie Warszawskim debatę diagnostyczną na rzecz wypracowania społecznego projektu ustawy o mieszkalnictwie wspomaganym dla osób z niepełnosprawnościami; wydarzenie zostało objęte honorowym patronatem Rzecznika Praw Obywatelskich
– te i wiele innych tematów podjęliśmy na zdalnym spotkaniu Zespołu Praw Osób z Niepełnosprawnościami 24 czerwca. Spotkanie było w znacznej mierze poświęcone przygotowaniom do panelu „Neuroróżnorodni uczniowie. Jak ich wspierać w szkole?” 26 VI w Instytucie Pedagogiki Specjalnej w Warszawie oraz do sesji Inicjatywa „Nasz Rzecznik” na straży naszych (s)praw 28 czerwca w Warszawie, w ramach IX OGÓLNOPOLSKIEGO FORUM INICJATYW POZARZĄDOWYCH, którego nasza koalicja jest ważnym partnerem.
Jeden z wiodących tematów/postulatów naszego Zespołu, który przedstawimy podczas tego wydarzenia, brzmi:
Przyjazna dla osób z niepełnosprawnościami reforma orzecznictwa po szerokich, wystarczająco długich i rzeczywistych konsultacjach ze społecznością osób z niepełnosprawnościami
Orzekanie (tylko w jednym miejscu, a nie jak teraz w kilku) powinno obejmować:
– diagnozę medyczną;
– diagnozę funkcjonalną, potencjału i potrzeb;
– ustalenie indywidualnego pakietu wsparcia osoby z niepełnosprawnością.
Wprowadzenie zasady wydawania osobom dorosłym orzeczeń o niepełnosprawności (i orzeczeń równoważnych) na stałe, jeżeli zostały wydane wcześniej przynajmniej trzy kolejne podobne orzeczenia na czas określony lub kolejne podobne orzeczenia zostały wydane na czas określony na łączny okres co najmniej 10 lat.
Przy stoisku Inicjatywy „Nasz Rzecznik” w piątek 28 czerwca będzie można otrzymać egzemplarz naszego Manifestu Zdrowia Psychicznego.
Dużo czasu poświęciliśmy też na spotkaniu omówieniu ważnych dla nas kwestii dotyczących przemocy wobec osób z niepełnosprawnościami – tematu, który będzie przedmiotem wnioskowanego przez nas spotkania z ZRPO Valerim Vachevem wczesną jesienią 2024 r. Samorzecznik Maciej Ryszawy zadeklarował chęć przedstawienia wówczas jego petycji/ listu otwartego ws. edukacji antyprzemocowej.
Rozmawiając o przemocy, przywołaliśmy przykład siłowego przytrzymywania osób z niepełnosprawnościami jako formy przemocy, przeciwko której głośno protestuje Zespół Edukacja Włączająca. – Znam wiele osób, które zostały skrzywdzone przez siłowe przytrzymywanie – przyznał koordynator tego zespołu, samorzecznik Jan Gawroński, w odpowiedzi na słowa Hanny Pasterny, że prawidłowego stosowania holdingu należy uczyć ze względów bezpieczeństwa, żeby zapobiec tragediom. Zdaniem Zespołu Edukacja Włączająca należy całkowicie wyeliminować siłowe unieruchamianie.
Danuta Musiał (Fundacja dla Gigantów) zwróciła uwagę na problem przemocy psychicznej i relacyjnej wobec uczniów i uczennic w spektrum autyzmu.
– Izolowanie od grupy, wyśmiewanie, prowokowanie – to bardzo częste doświadczenia młodych ludzi z autyzmem i z niepełnosprawnością intelektualną. – mówiła. – Osoby w spektrum są pryncypialne, mają silne poczucie sprawiedliwości. A jednocześnie łatwo je „podpuścić”.
Zdaniem Danuty Musiał w polskich szkołach przemoc relacyjna jest lekceważona. Istnieje przyzwolenie na przemoc wobec osób w spektrum autyzmu. Są one narażone na przemoc psychiczną i relacyjną ze strony rówieśników, ale też nauczycieli.
W kwestii niereagowania na przemoc lub bezzasadnego wzywania policji bądź karetek pogotowia do „pacyfikowania” osób w spektrum autyzmuw szkołach i ośrodkach wsparcia zabrał głos Jan Gawroński. – Jako Społeczny Zastępca RPD zapewniam, że będziemy apelować do różnych ministerstw, by zapobiec bezzasadnemu wysyłaniu karetek i policji jako straszaka na dzieci – zapowiedział. Jan przypomniał o telefonie zaufania Rzeczniczki Praw Dziecka, na który mogą dzwonić wyłącznie dzieci i młodzież. W BRPD działa też internetowy czat. Wkrótce ruszy w Polskę Rzecznikobus Rzeczniczki Praw Dziecka, by nieść wsparcie w małych społecznościach.
Pamiętajmy, by wszelkie akty łamania praw dzieci i młodzieży zgłaszać na adres: rpd@brpd.gov.pl.
Samorzecznik Maciej Ryszawy zauważył, że problemem jest też pruski model nauczania i wychowania wciąż stosowany w polskich szkołach. Zgłosił propozycję, by uczyć młodych ludzi, skąd się biorą stereotypy, żeby skuteczniej z nimi walczyć.
Danuta Musiał poruszyła w kwestii przemocy problem wsparcia pacjentów niewspółpracujących (który mocno wybrzmi podczas naszej OFIP-owej sesji) a także nadużywania wglądu w sytuację rodziny jako bata na „niepokornych” rodziców. Z kolei Małgorzata Mendelewska, prezeska zarządu AUTYZM POLSKA, Fundacji Pomocy Osobom Autystycznym, podjęła temat systemowej przemocy wobec osób dorosłych, które „wyszły” z systemu edukacji. – Brak wsparcia to przemoc wobec takiej osoby i jej rodziny, przemoc systemowa – argumentowała.
– W Toruniu nie ma ani jednej placówki pobytu dziennego, gdzie można osobę taką jak moja dorosła córka umieścić na kilka godzin. Po zakończeniu edukacji nastąpił u niej regres. Córka zamyka się w sobie. Podjęliśmy inicjatywę, by spróbować zbudować w Toruniu SYSTEM: dzienne i całodobowe placówki z funkcją interwencyjną i wytchnieniową. W ekspresowym tempie skonsolidowaliśmy władze, by taka placówka powstała. Dostaliśmy ziemię pod budowę ośrodka, niedawno zorganizowaliśmy ogólnopolską konferencję na 130 osób – mówiła Małgorzata Mendelewska. – Mojej córce jest potrzebna pomoc, żeby nauczyła się wysiadać z samochodu, funkcjonować wśród ludzi innych niż rodzice, by mogła w przyszłości, gdy nas zabraknie, zamieszkać w innym miejscu niż rodzinny dom. Tymczasem ta mała wąska grupa osób wymagających szczególnego wsparcia wciąż jest przez system pomijana.
W kontekście współorganizowanej przez nas we wrześniu debaty ws. mieszkalnictwa wspomaganego dla osób z niepełnosprawnościami, Maciej Kowalski z Polskiego Związku Głuchych, Oddziału Łódzkiego, zaapelował o umieszczanie w jednym budynku osób z tym samym rodzajem niepełnosprawności. – Osoby z podobną niepełnosprawnością mogą się lepiej rozumieć i wspierać. Np. głusi mogą ze sobą rozmawiać w języku migowym, osoby niepełnosprawnością wzroku mogą sobie wypożyczać audiobooki itp. Przy okazji odpadnie konieczność dojazdu do „tysiąca” miejsc opiekunów, lekarzy, pielęgniarek czy specjalistów. Maciej Kowalski zna tragiczne historie osób głuchych, które nie mając blisko osoby migającej zmarły z samotności.
Maciej Kowalski poruszył też kwestię dostępności usług w instytucjach komercyjnych, np. bankach. – Wiele instytucji wymaga kontaktu telefonicznego w celu potwierdzenia jakiejś operacji. Co najśmieszniejsze, te instytucje mają własne aplikacje w smartfonach, w których można byłoby to potwierdzić – mówił. – Głusi często też zgłaszają, że mogą dawać numer telefonu ale tylko przez SMS. Ale i tak instytucje dzwonią do nich, aby zareklamować nowy produkt czy usługę.
Termin kolejnego spotkania Zespołu Praw Osób z Niepełnosprawnościami: 9 września (poniedziałek) godz. 17:30.
Ważne:
- Zgłaszajmy i zachęcajmy do zgłaszania przypadków naruszania praw oraz postulaty i wnioski do RPO w prostym formularzu:
https://bip.brpo.gov.pl/wniosek/index.php?formularz=dla_wnioskodawcy
lub mailowo na adres biurorzecznika@brpo.gov.pl
Zgłoszenia w języku ukraińskim:
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-yak-otrimati-dopomogu-ukraina
- Zgłaszajmy wszelkie akty łamania praw dzieci i młodzieży na adres: rpd@brpd.gov.pl
- Niedawne interwencje RPO ws. długości rozpatrywania wniosków o świadczenie wspierające i ewakuacji OzN:
https://naszrzecznik.pl/ostatnie-interwencje-rpo-w-sprawach-osob-z-niepelnosprawnosciami/
- Dekalog postulatów Inicjatywy „Nasz Rzecznik” na stronie:
