- Przygotowujemy się na najbliższe hybrydowe spotkanie z Zastępcą RPO Valerim Vachevem, dotyczące dostępu do roślinnych posiłków w szkołach i szpitalach (20 lutego, Biuro RPO)
- Cykliczne spotkania Zespołu z Zastępcą RPO Valerim Vachevem – nasz plan działań i zagadnień na najbliższe miesiące
- Planowane spotkania z Rzeczniczką Praw Dziecka i z Ministerstwem Sprawiedliwości – tematy i sprawy, jakie chcemy poruszyć
W intensywnym spotkaniu Zespołu 18 stycznia udział wzięły i wzięli: Anna Spurek (Green REV Institute), Justyna Choroś (OTOP – Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków), Krzysztof Wychowałek (ODE Źródła), Morgan Janowicz (Green REV Institute), prof. Paulina Kramarz (Portal Nauka dla Przyrody), Szmo Kacprzak (Młodzieżowy Strajk Klimatyczny, FFF Poland) oraz koordynatorki Inicjatywy “Nasz Rzecznik”: Ania Duniewicz i Ewa Krzywaźnia.
Na naszym najbliższym hybrydowym spotkaniu z Zastępcą RPO dr. Valerim Vachevem – pierwszym z cyklu comiesięcznych spotkań ZRPO z Zespołem Ochrona Środowiska/Klimat – poruszymy temat dostępności wegańskich posiłków w szkołach, przedszkolach i ośrodkach ochrony zdrowia. Przed spotkaniem 20 II Biuro RPO zapozna się z reportażem Green REV Institute, którego premiera odbędzie się w lutym. Delegacja Green Rev Institute przedstawi wspólne postulaty i podzieli się dobrymi praktykami z innych krajów europejskich, które, jak Dania, mają swoje sprawdzone rozwiązania w tym zakresie.
Inne ważne tematy przedstawione przez Annę Spurek i Morgan Janowicz dotyczyły:
- zmiany ustawy dotyczącej przeciwdziałania marnowaniu żywności, a także: oznakowania żywności, akty dot. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (tekst mający znaczenie dla EOG),
- programu roślinnych szkół,
- greenwashingu – żadna z największych sieci marketów nie pokazuje emisji z hodowli zwierząt, a twierdzą, że ograniczają emisję.
Propozycje tematów na cykliczne spotkania Zespołu z Zastępcą RPO, Valerim Vachevem:
- luty: roślinne posiłki,
- marzec: czyste powietrze; opieka: Agnieszka Krzyżak, Fundacja Rodzic w Mieście,
- kwiecień: fermy przemysłowe (Koalicja Żywa Ziemia, Nauka dla Przyrody)*,
- maj: lasy (polowania bądź wycinka),
- czerwiec: rzeki (opieka: OTOP, we współpracy z MSK).
*6 kwietnia Koalicja Żywa Ziemia (Zespół Ochrona Środowiska/Klimat) organizuje debatę pt. “Fermy przemysłowe – zagrożenie dla lokalnych społeczności, środowiska i rolnictwa” na Lubelszczyźnie (miejsce do ustalenia) – wydarzenie w ramach realizowanego przez Inicjatywę “Nasz Rzecznik” projektu CECEP
Raport Green REV Institute: https://futurefood4climate.eu/wp-content/uploads/2024/01/Meat-Us-Half-Way-Raport-PL.pdf
Pozostałe tematy na kolejne spotkania (do ustalenia w którym miesiącu):
- ubóstwo energetyczne i odnawialne źródła energii,
- ubóstwo żywnościowe,
- ochrona praw osób konsumenckich – wrzesień?
- marnowanie żywności,
- myśliwi i myśliwe, gospodarka łowiecka.
Zagadnienia: zawłaszczanie państwa przez myśliwych – zmiany w ustawie. Zakaz lub ograniczenie polowań zbiorowych, zakaz płoszenia zwierząt i polowań z nagonką. Kwestia polować komercyjnych. Badania lekarskie myśliwych. Kto powinien być odpowiedzialny za odszkodowania.
Gospodarka łowiecka – bardzo duży, osobny temat. Kwestia odszkodowań, trudności w ich uzyskaniu od kół łowieckich przez rolniczki i rolników. Ostatnie dane dotyczące odszkodowań pochodzą z 2020 r. ⅙ kół łowieckich w ogóle nie wypłaca odszkodowań. Mediana odszkodowań na koło wynosi poniżej 5 tys. zł rocznie, a jednocześnie koła łowieckie stosują narrację, że ratują polskie rolnictwo, że tylko dzięki nim rolnictwo istnieje.
Postulaty w sprawach łowieckich prezentuje w ostatnich dniach oko.press w cyklu Katarzyny Kojzar:
- https://oko.press/polowania-nowy-rzad
- https://oko.press/zakaz-udzialu-dzieci-w-polowaniach-badania-lekarskie
- https://oko.press/polowania-na-ptaki-rzez-dzikow-czy-tak-musi-wygladac-lowiectwo
Stworzymy edytowalny dokument, w którym będziemy proponować i wzajemnie akceptować tematy na kolejne spotkania z ZRPO i Biurem RPO oraz deklarować, kto z nas będzie takie spotkanie współprowadzić.
Ustaliły/liśmy też, że obszerny temat lasów podzielimy na przynajmniej dwa spotkania: oddzielnie dla polowań i dotyczące wycinki.
Tematy na spotkanie z Rzeczniczką Praw Dziecka:
- fermy przemysłowe i ich wpływ na dzieci i młodzież: zanieczyszczenie gleby, powietrza; kilkaset osób, bo tyle jest w Polsce właścicielek i właścicieli fer, zanieczyszcza i trzyma w szachu kilkudziesięciomilionowy kraj,
- prawo do dostępu do zdrowych posiłków (m. in. kwestia pestycydów w produktach żywnościowych)
- prawo dzieci do życia w czystym środowisku (wody, powietrze, wpływ ferm przemysłowych na jakość wód w Polsce)
- ubóstwo żywnościowe dzieci,
- udział dzieci w polowaniach,
- las jako dobro wspólne i ograniczenia korzystania z lasów wskutek:
- polowań – należy wprowadzić zakaz polowań w weekendy oraz polowań zbiorowych,
- wprowadzania przez Lasy Państwowe czasowych zakazów wstępu do lasu (https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-obywatel-powinien-moc-zaskarzyc-do-sadu-administracyjnego-decyzje-o-zakazie-wstepu-do-lasu)
Chcemy przekazać Rzeczniczce Praw Dziecka, że wskazywane zagadnienia nie są tylko problemem osób aktywistycznych, organizacji i ruchów działających na rzecz ekologii, a dotyczą dokładnie nas wszystkich (dla przykładu – 40 tys. aktywnych myśliwych decyduje o bezpieczeństwie spacerów po lasach z dziećmi).
https://oko.press/polowania-nowy-rzad, https://radio357.pl/podcasty/audycje/reportaz/odcinek/461340/
Sprawy, jakie planujemy poruszyć na planowanym spotkaniu z Ministrem Sprawiedliwości, prof. Adamem Bodnarem oraz Wiceministrą Sprawiedliwości, mec. Zuzanną Rudzińską-Bluszcz, które wymagają pilnych zmian prawnych:
- rzeki jako osoby prawne,
- zakaz polowań w weekendy i zakaz polowań zbiorowych,
- moratorium na polowania na dzikie ptaki,
- moratorium na budowę nowych ferm przemysłowych,
- nowelizacja Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach (Green REV posiada gotowy projekt zmiany).
Podczas spotkaniu ustaliłyśmy i ustaliliśmy, że najważniejsze dla nas tematy będziemy przedstawiać dwutorowo – zarówno u Ministra Sprawiedliwości, jak i przed Rzecznikiem Praw Obywatelskich. Tematy na kolejne miesiące będziemy ustalać na przyszłych spotkaniach Zespołu.
Termin następnego spotkania 14 lutego (środa), godz. 11:30-13:00.
Ważne:
- Uwagi Inicjatywy „Nasz Rzecznik” do prezydenckiego projektu Ustawy o asystencji osobistej https://naszrzecznik.pl/uwagi-inicjatywy-nasz-rzecznik-do-prezydenckiego-projektu-ustawy-o-asystencji-osobistej-osob-z-niepelnosprawnosciami/
- Liczymy na spotkanie z Rzeczniczką Praw Dziecka w marcu – 16 stycznia Inicjatywa “Nasz Rzecznik” wystąpiła o takie spotkanie
- Występujemy o spotkanie z Ministerstwem Sprawiedliwości, Ministrą ds. Równości i Ministrą Edukacji (w marcu)
- Nastroje społeczne, aktywność publiczna i stosunek Polek i Polaków do demokracji – wyniki badań ilościowych Instytutu Spraw Publicznych https://naszrzecznik.pl/nastroje-spoleczne-aktywnosc-publiczna-i-stosunek-polek-i-polakow-do-demokracji-wyniki-badania-ilosciowego-isp/
Sprawy i wnioski do RPO:
- Zgłaszajmy i zachęcajmy osoby i organizacje do zgłaszania wniosków/skarg indywidualnych do Biura RPO w prostym formularzu lub mailowo na adres biurorzecznika@brpo.gov.pl
- Wnioski/skargi i postulaty można też zgłaszać w języku ukraińskim.
Nadchodzące wydarzenia:
- 19 stycznia, spotkanie zdalne z przedstawiciel(k)ami Kancelarii Prezydenta ws. uwag do prezydenckiej ustawy o asystencji osobistej – Inicjatywa była jedną z organizacji, które zgłosiły uwagi do projektu
- 19 stycznia, webinar, „Jak mówić do ludzi, nie tylko do rzeczy – o skutecznym języku rzeczniczym” w ramach wspieranego przez NDI programu CECEP. Prowadząca: Katarzyna Karpa-Świderek, rzeczniczka prasowa Marszałka Sejmu Szymona Hołowni https://naszrzecznik.pl/jak-mowic-do-ludzi-nie-tylko-do-rzeczy-o-skutecznym-jezyku-rzeczniczym-webinar-katarzyny-karpy-swiderek-rzeczniczki-prasowej-marszalka-sejmu-szymona-holowni/
- Badania jakościowe Instytutu Spraw Publicznych (tzw. fokusy). Kolejny raz jako Inicjatywa mamy szansę współpracować z ISP w ramach programu CECEP. Możemy przedstawić tematy/zagadnienia, które chcemy rozpoznać, sprawdzić, a które mogą pomóc w działaniach rzeczniczych/dopracowaniu działań komunikacyjnych planowanych przed wiosennymi wyborami
- 26 stycznia, webinar pt. „Ataki typu SLAPP” – czym są i jak się przed nimi bronić” w ramach wspieranego przez NDI programu CECEP. Prowadząca: Marzena Błaszczyk, Sieć Obywatelska Watchdog Polska
- 30 stycznia, Łódź. Skuteczny system wsparcia i reagowania na przemoc wobec osób z niepełnosprawnościami. Spotkanie organizowane przez Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Fundację Autism Team (organizacja członkowska Inicjatywy “Nasz Rzecznik”) z udziałem Moniki Wiszyńskiej-Rakowskiej – Pełnomocniczki RPO ds. praw osób z niepełnosprawnościami, Agaty Kobylińskiej – Pełnomocniczki ds. Dzieci i Młodzieży, Sylwii Kowalskiej (Fundacja Autism Team, Inicjatywa Chcemy Całego Życia, Zespół Praw Opiekunek i Opiekunek oraz Zespół Edukacja Włączająca Inicjatywy “Nasz Rzecznik”) oraz samorzecznika w spektrum autyzmu Jana Gawrońskiego, społecznego zastępcy Rzecznika Praw Dziecka (Klub Świadomej Młodzieży przy Fundacji “Autism Team”, koordynator Zespołu Edukacja Włączająca Inicjatywy “Nasz Rzecznik”)
- 22 lutego, Warszawa, Biuro RPO. Seminarium RPO ws. definicji przestępstwa zgwałcenia z udziałem mec. Agaty Bzdyń, ekspertki zgłoszonej przez Zespół Praw Kobiet Inicjatywy “Nasz Rzecznik”oraz przedstawicielek Zespołu
- 23 lutego, Warszawa. Inauguracja Manifestu Zdrowia Psychicznego Inicjatywy „Nasz Rzecznik” w Biurze RPO
- 20 lutego. Spotkanie z Zastępcą RPO Valerim Vachevem w ramach cyklicznych spotkań Zespołu Ochrony Środowiska/Klimatu Inicjatywy “Nasz Rzecznik” z ZRPO, poświęcone dostępowi do roślinnych posiłków w szkołach i szpitalach.
Ostatnie interwencje i wystąpienia RPO w ważnych dla nas sprawach, m. in. w odpowiedzi na nasze postulaty i sygnalizowane przez nas problemy
- Opinia Rzecznika Praw Obywatelskich do projektu ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-asystencja-osobista-ozn-projekt-opinia-kprp
- “Doszło do sytuacji niedopuszczalnych, kiedy zwlekano z przerwaniem ciąży mimo zaistnienia przesłanki zagrożenia dla życia kobiety – RPO w mediach o prawie do przerywania ciąży, finansowaniu metody in vitro oraz orzecznictwie TK i ETPC
- Fundusze europejskie a deinstytucjonalizacja. Kolejne pismo RPO do MFiPR oraz odpowiedź
- Problemy zawieszania działalności placówek opieki. Wystąpienie do MRPiPS
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-placowki-opieki-zawieszanie-dzialalnosci-mrips
- Niektórym osobom odmówiono wstępu na posiedzenie Rady m.st. Warszawy. Wystąpienie RPO i odpowiedź Przewodniczącej Rady
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-warszawa-rada-miasta-odmowa-wstepu-odpowiedz
- Raport CPT z wizytacji miejsc detencji w 2022 r. wciąż poufny. RPO prosi MS o jego upublicznienie – resort się zgadza
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-miejsca-detencji-wizytacja-cpt-raport-ms-odpowiedz
- Program TVP z udziałem osób z niepełnosprawnościami słuchu bez tłumaczenia na polski język migowy i dodania napisów. NIe tylko nie zapewniono dostępności programu osobom z niepełnosprawnościami słuchu, nie zapewniono tłumacza PJM zaproszonemu gościowi, a zachowanie prowadzącej mogło naruszać jego godność. RPO pisze pisze do KRRiT
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/program-telewizja-gluchy-tlumaczenie-pjm
- Kolejne skargi RPO na uchwały ”anty-LGBT”. Trzy z nich unieważnione
- Dostępność biur poselskich i senatorskich dla osób ze szczególnymi potrzebami. Wystąpienie RPO do szefów kancelarii obu izb Parlamentu
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-biura-poselskie-senatorskie-dostepnosc
- Niepełnosprawność intelektualna nie może być jedyną podstawą ubezwłasnowolnienia. Sąd podzielił opinię RPO w sprawie ubezwłasnowolnienia matki dzieci
- NSA oddalił skargi kasacyjne prokuratora w sprawie pushbacków
- NSA oddalił skargę RPO od wyroku WSA w sprawie pushbacków
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-cudzoziemcy-pushbacki-skarga-kasacyjna-nsa-oddalenie