- W okresie przedwyborczym chcemy pytać kandydatów/tki o ich stanowisko w ważnych dla nas sprawach: tworzenia nowych obszarów chronionych w Polsce, budowania ferm przemysłowych, członkostwa w Polskim Związku Łowieckim i in.
- Dofinansowanie z Programu Zaangażowania Obywatelskiego w Europie Środkowej, o które się staramy, pozwoliłoby nam wesprzeć lokalne procesy rzecznicze i organizację kilku powyborczych spotkań wokół postulatów Inicjatywy “Nasz Rzecznik”. Działania te odbyłyby się po wyborach w różnych miastach Polski, z udziałem lokalnych społeczności i polityków/czek.
- W sprawie obwodów łowieckich nie mamy żadnych nowych wiadomości z Biura RPO. Tymczasem obecny stan prawny to realne zagrożenie dla życia ludzi (wypadki na polowaniach) oraz łamanie praw obywatelskich i prawa własności (problem przynależności gruntów do obwodów łowieckich).
Ostatnie i zapowiadane wydarzenia Inicjatywy „Nasz Rzecznik”:
- 8 marca odbyło się spotkanie przedstawicielek naszego Zespołu z zastępcą RPO, Valerim Vachevem.
Relacja ze spotkania: https://naszrzecznik.pl/spotkanie-zespolu-praw-kobiet-z-zrpo-valerim-vachevem-8-marca-2023/
- 15 marca odbyło się szkolenie pt. „Społeczne i psychologiczne aspekty zaginięć. Doświadczenia Fundacji ITAKA” dla pracowników/czek infolinii pomocowych i organizacji z Koalicji Infolinii. Poprowadziła je Agata Nowacka, psycholożka i koordynatorka Zespołu Poszukiwań i identyfikacji Fundacji ITAKA.
- 20 marca delegacja Zespołów Zdrowie, Praw Osób z Niepełnosprawnościami i Praw Opiekunek/ów Inicjatywy „Nasz Rzecznik” spotkała się z przedstawicielami Biura Rzecznika Praw Pacjenta.
Relacja ze spotkania: https://naszrzecznik.pl/spotkanie-delegacji-inicjatywy-z-przedstawicielami-rzecznika-praw-pacjenta-20-marca/
- 22 marca – II tura szkolenia samorzeczników/czek w spektrum autyzmu „Jak złożyć wniosek do RPO”, prowadzonego przez ekspertki Biura Rzecznika Praw Obywatelskich.
28 marca – z Zastępcą RPO Valerim Vachevem w sprawie planu współpracy z Zespołami Inicjatywy „Nasz Rzecznik” spotkały się Anna Duniewicz, koordynatorka Inicjatywy “Nasz Rzecznik” i Joanna Gzyra-Iskandar, koordynatorka Zespołu Praw Kobiet.
Głównym tematem spotkania było omówienie planu spotkań z ZRPO. Ustalono, że spotkania z przedstawicielami i przedstawicielkami poszczególnych zespołów Inicjatywy “Nasz Rzecznik” oraz ekspertami i ekspertkami BRPO odbywać się będą raz w miesiącu. Pierwsze z nich, 8 maja, poświęcone będzie uwagom Inicjatywy „Nasz Rzecznik” do projektu ustawy o świadczeniu wspierającym. Wezmą w nim udział przedstawicielki/le Zespołu Praw Opiekunów/ek i Osób z Niepełnosprawnościami. W niedługim czasie projekt będzie przechodził przez Sejm i Senat, sprawa jest zatem pilna.
Comiesięczne spotkania z ZRPO będą odbywały się w zaproponowanej przez nas kolejności. Ważne, by przesyłać do Biura RPO materiały dotyczące zgłaszanych na spotkaniach spraw.
Bardzo ważne jest też zgłaszanie indywidualnych skarg. Powinniśmy mobilizować osoby, by w kwestii ważnych spraw społecznych składały skargi do BRPO. To daje RPO argument, by podejmować interwencje.
- 31 marca – spotkanie „Samorzecznicy u Rzecznika” Rzecznika Praw Obywatelskich z samorzeczni(cz)kami w spektrum autyzmu.
Relacja ze spotkania: https://naszrzecznik.pl/samorzecznicy-u-rzecznika-spotkanie-samorzecznikow-czek-w-spektrum-autyzmu-z-rpo-31-marca-2023/
- 12 i 13 czerwca – stacjonarne spotkanie Inicjatywy „Nasz Rzecznik”, OFOP w Warszawie pod hasłem: „Działając razem, możemy więcej!”. 13 czerwca będzie dniem podsumowującym ostatnie działania Inicjatywy „Nasz Rzecznik” i poświęconym planowaniu kolejnych.
Kampanie społeczne
W kwietniu jako Inicjatywa współorganizujemy kampanię „Stop przemocy! #przyjaźnie dla autyzmu” pod honorowym patronatem RPO.
Rzecznik Praw Obywatelskich objął też honorowym patronatem obchody Dnia Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych i Dnia Godności Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną pod hasłem „Empatia się przewija”, które odbędą się 5 maja 2023 roku w Gliwicach.
Ostatnie interwencje i wystąpienia RPO w odpowiedzi na postulaty Inicjatywy:
- RPO interweniował w sprawi braku świadczeń i urlopów dla rodziców dziecka martwo urodzonego, którego płci nie da się ustalić.
To jeden z problemów, które poruszaliśmy m.in. 2 grudnia 2022 r. na spotkaniu Zespołu Praw Kobiet i Zespołu Praw Opiekunek/ów.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-brak-swiadczen-rodzice-dziecka-martwo-urodzonego-sejm
- Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do organów 24 gmin i 12 powiatów, w których w 2019 i 2020 r. przyjęto – nadal obowiązujące – uchwały „anty-LGBT”. Wnosi o podjęcie działań w celu ich uchylenia.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-uchwaly-anty-lgbt-samorzady-odpowiedzi-kolejne
- W lesie przy granicy, w pobliżu Hajnówki znaleziono ciało młodej Miało też dojść do pushbacków. W ramach prowadzonego postępowania RPO zwraca się o pilne wyjaśnienia do Straży Granicznej i Policji
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-interwencja-sg-policja-smierc-kobiety-w-lesie-granica
- Biuro RPO podjęło działania wyjaśniające w sprawie dyskryminacji pracujących opiekunów OzN przez OPS.
- RPO napisał do resortu finansów w sprawie obniżenia VAT-u na kubeczki menstruacyjne. Ministerstwo Finansów analizuje sprawę i zapowiada realizację postulatu.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-kubeczki-menstruacyjne-vat-mf-odpowiedz
- W odpowiedzi na postulaty Fundacji Różowa Skrzyneczka i naszego Zespołu RPO pisze do ministra edukacji i nauki w sprawie zapewniania darmowych środków higieny osobistej dla dziewcząt w szkołach i placówkach edukacyjnych oraz podjęcia działań na rzecz eliminacji negatywnych stereotypów związanych z menstruacją.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-menstruacja-darmowe-srodki-higieny-szkoly-mein?fbclid
- 10 marca na stronach RPO został opublikowany apel Rzecznika Praw Obywatelskich o jak najszybsze zrealizowanie unijnych dyrektyw dotyczących tzw. work-life balance. Postulaty w sprawie dyrektywy work-life balance przekazała RPO aktywna w Zespole Praw Kobiet Fundacja Rodzic w mieście.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rownowaga-miedzy-praca-zyciem-prywatnym-wideo
- Interwencja RPO w odpowiedzi na postulaty Zespołu Praw Uchodźców/czyń dotyczące błędnego pozbawiania uchodźców/czyń z Ukrainy statusu uprawniającego do opieki medycznej i pomocy. Więcej na:
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-pelnomocnik-uchodzcy-ukraina-status-ukr-utrata-wyjazd
Problem błędnej utraty przez uchodźców wojennych statusu UKR i wynikających z tego komplikacji zgłaszały RPO członkinie Zespołu Praw Uchodźców/czyń Inicjatywy „Nasz Rzecznik”.
- Interwencja RPO ws. odebrania matce-aktywistce czteroletniego dziecka z autyzmem i umieszczenia go w domu dziecka w reakcji na internetowy wpis matki, choć według opinii psychiatry nie było realnej groźby popełnienia samobójstwa rozszerzonego, o którym wspominała.
Sprawy bieżące:
Jako Inicjatywa “Nasz Rzecznik” nawiązaliśmy współpracę z Instytutem Praw Publicznych i aplikujemy o dofinansowanie z Programu Zaangażowania Obywatelskiego w Europie Środkowej. Część środków chcemy przeznaczyć na lokalne działania/procesy rzecznicze, połączone z organizacją kilku powyborczych spotkań wokół postulatów Inicjatywy z danego obszaru (klimat, prawa kobiet, prawa uchodźców/czyń, osób z niepełnosprawnościami itp.) w różnych miastach Polski z udziałem lokalnych społeczności i polityków/czek. Spotkania/debaty będą dotyczyć ważnych tematów i spraw, które „niesiemy” jako Inicjatywa oraz ich realizacji w nowej rzeczywistości powyborczej.
Podczas spotkania zastanawialiśmy się nad tematem takiej lokalnej debaty. Jeden z zaproponowanych dotyczył wpływu ferm przemysłowych na środowisko, zdrowie i dobrostan lokalnych społeczności. Inny – bardzo medialny – to wywłaszczenia pod Centralny Port Komunikacyjny, co wiąże się z naruszeniem praw obywatelskich i negatywnym wpływem inwestycji na środowisko. Mamy też świadomość, że dużych inwestycji, które blokują rozwój lokalnej aktywności, jest w kraju więcej. Postanowiliśmy dać sobie czas na „lokalne rozeznanie”, gdzie można zorganizować taką debatę.
Będziemy mieć także niewielkie środki na ekspertyzy. Zastanawialiśmy się, jaka ekspertyzy byłaby najbardziej przydatna się nam w obecnej chwili z perspektywy prac Zespołu. Prof. Paulina Kramarz (Nauka dla Przyrody) proponuje ekspertyzę dotyczącą odbierania zwierząt. Można też zrobić zestawienie, jaka jest wielkość odbioru zwierząt w poszczególnych województwach.
Wspólnie z OFOP-em chcielibyśmy też zorganizować przedwyborczą debatę z udziałem kandydatów i kandydatek. Tu też możemy liczyć na dofinansowanie do tego projektu.
Ponownie wrócił temat pytań do polityków w trakcie przedwyborczej kampanii. W tej kwestii będziemy starać się łączyć siły z Mam Prawo Wiedzieć/ Stowarzyszeniem 61.
Zgodziliśmy się, że jedno z pytań powinno dotyczyć tworzenia nowych obszarów chronionych w Polsce. Kolejne powinno dotyczyć myślistwa i mogłoby brzmieć: Czy pani/pan jest członkiem/członkinią organizacji łowieckiej? Bardzo ważnym problemem jest stosunek polityków do ferm przemysłowych. Czekamy jeszcze na kolejne propozycje pytań od członków i członkiń Zespołu Ochrona Środowiska/Klimat.
Przypomnieliśmy, że działa Polska Grupa Anty-SLAPP, szukająca rozwiązań, jak przeciwstawić się działaniom slappowym. Grupa przyjmuje zgłoszenia o nękaniu aktywistów/ek i organizacji.
Krzysztof Wychowałek (ODE Źródła) zauważył, że w sprawie obwodów łowieckich nic nowego się nie dzieje, nie mamy wiadomości z Biura RPO. Tymczasem obecny stan prawny to realne zagrożenie dla życia ludzi (wypadki na polowaniach) oraz łamanie praw obywatelskich i prawa własności (problem przynależności gruntów do obwodów łowieckich). W związku z tym warto dopytać w Biurze RPO, jak wygląda procedowanie tego tematu zgłoszonego wiele miesięcy temu.
Następne spotkanie Zespołu: 12 maja godz. 13.00.
Ważne:
Zgłaszajmy i zachęcajmy do zgłaszania przypadków naruszania praw oraz postulaty i wnioski do RPO w prostym formularzu:
https://bip.brpo.gov.pl/wniosek/index.php?formularz=dla_wnioskodawcy
lub mailowo: biurorzecznika@brpo.gov.pl
