- Obowiązek zapewnienia komfortek w nowych budynkach użyteczności publicznej zapisany w przepisach – wielki sukces Koalicji “Przewijamy Polskę” – brawo!
- Przemocowe praktyki wobec osób ze spektrum autyzmu promowane przez warszawską Akademię Pedagogiki Specjalnej – piszemy list otwarty do władz uczelni w tej sprawie
- Podmiotowość przynależy zarówno osobom z niepełnosprawnościami, jak i osobom je wspierającym – dopracowujemy poszczególne zapisy sztandarowego postulatu Zespołu Praw Opiekunek/ów Inicjatywy “Nasz Rzecznik”.
Ważne
- Zgłaszajmy i zachęcajmy osoby i organizacje do zgłaszania wniosków/skarg indywidualnych do Biura RPO w prostym formularzu lub mailowo na adres biurorzecznika@brpo.gov.pl
- Wnioski/skargi i postulaty można też zgłaszać w języku ukraińskim.
- Zachęcamy do zaistnienia z ważnymi dla nas pytaniami i tematami w audycjach TT Radia Rebeliant.
W spotkaniu Zespołu Praw Opiekunek/ów 26 października udział wzięły: Anna Janowicz (Fundacja Hospicyjna, Koalicja “Przewijamy Polskę”), Anna J. Nowak (Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Dorosłych z Dziecięcym Porażeniem Mózgowym “Żurawinka”, Koalicja “Przewijamy Polskę”), Anna Romanko (Stowarzyszenie “Mudita”), Danuta Musiał (Fundacja dla Gigantów), Dominika Chabin (Fundacja “NieOdkładalni”, Koalicja “Przewijamy Polskę”), Irena Dzido, Katarzyna Król (Inicjatywa “Chcemy całego życia!”), Olga Wojdyńska (koordynatorka Zespołu Opiekunek i Opiekunów, Stowarzyszenie “Mudita”), Roman Szacki (Ruch Społeczny “Godność i Wsparcie Drogą i Nadzieją”) oraz Anna Duniewicz (koordynatorka Inicjatywy “Nasz Rzecznik”, Inicjatywa “Chcemy całego życia!”) i Ewa Krzywaźnia (Inicjatywa “Nasz Rzecznik”).
Dzień spotkania Zespołu Praw Opiekunek i Opiekunek był jednocześnie dniem wielkiego sukcesu wszystkich osób i organizacji zaangażowanych na rzecz dostępności komfortek – miejsc w przestrzeni publicznej, gdzie dorosła osoba z niepełnosprawnością może mieć wykonane czynności pielęgnacyjno-higieniczne w bezpiecznych, komfortowych warunkach. Z inicjatywy Koalicji “Przewijamy Polskę, dzięki niestrudzonym staraniom jej działaczek, ich codziennemu zaangażowaniu i aktywnym rzecznictwie dokonała się realna zmiana. 26 października 2023 r. min. Waldemar Buda podpisał rozporządzenie wprowadzające zmianę przepisów w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Punkt 9. rozporządzenia wprost wskazuje na obowiązek zapewnienia komfortek w nowych budynkach użyteczności publicznej. Zmiany wchodzą w życie od kwietnia 2024. Zachęcamy do lektury!
Zmiana dokonała się również dzięki zaangażowaniu Rzecznika Praw Obywatelskich i BRPO w sprawę komfortek, który w odpowiedzi na nasze postulaty podejmował działania w ramach swoich kompetencji. https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-przewijanie-dorosli-miejsca-mrit-odpowiedz
Szczególne brawa dla Anny J. Nowak ze Stowarzyszenia “Żurawinka” oraz Dominiki Chabin z Fundacji “NieOdkładalni” organizacji należących do Koalicji “Przewijamy Polskę”, członkiń Zespołu Praw Opiekunek i Opiekunów Inicjatywy “Nasz Rzecznik”. W kilkanaście miesięcy Koalicji “Przewijamy Polskę” udało się to, co w Wielkiej Brytanii zajęło kilkanaście lat – czujemy dumę i wdzięczność!
Punkt 9. rozporządzenia “Odpowiednie warunki umożliwiające przewinięcie dorosłej osoby ze szczególnymi potrzebami” dot. komfortek:
Potrzeby osób ze szczególnymi potrzebami w nowych budynkach użyteczności publicznej powinny być brane pod uwagę i realizowane ze szczególną starannością.
Rozwiązanie: zapewnienie w nowych budynkach użyteczności publicznej (w zależności od rodzaju budynku i jego powierzchni) pomieszczeń dostosowanych i przeznaczonych do przewijania dorosłych osób ze szczególnymi potrzebami. Pomieszczenia te powinny spełnić odpowiednie wymagania w zakresie wyposażenia oraz mieć odpowiednią powierzchnię. Obowiązek wykonania takiego pomieszczenia będzie dotyczył budynków:
- administracji publicznej o powierzchni użytkowej powyżej 2000 m2,
- kultury, sportu, handlu, usług lub obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym lub lotniczym o powierzchni użytkowej powyżej 10000 m2,
- stacji paliw o powierzchni użytkowej powyżej 300 m2 zlokalizowanej przy autostradzie lub drodze ekspresowej,
- opieki zdrowotnej.
Całą treść rozporządzenia można przeczytać tutaj: https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/minister-waldemar-buda-podpisal-rozporzadzenie-stoppatodeweloperka?fbclid=IwAR0buj6RMGvlVbstAtcs2j84tMXOWbrBMJcWQ-dMMiD1DDqhO3CXWIAfDfM
Natomiast z oburzeniem przyjęliśmy informację, że program nauczania warszawskiej Akademii Pedagogiki Specjalnej promuje przemocowe, niebezpieczne i niezgodne z najnowszą wiedzą medyczną i psychologiczną praktyki. W treści programowej przedmiotu “Metody terapii dyrektywnej osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu” znalazła się m. in. przemocowa i zdyskredytowana terapia wymuszonego kontaktu Holding. Siłowe przytrzymywanie często stanowi zagrożenie zdrowia i życia dla unieruchamianych w ten sposób osób z neurotrudnościami.
Z inicjatywy specjalistek/ów z obszaru wsparcia osób w spektrum autyzmu oraz dorosłych osób samorzeczniczych w spektrum powstaje list otwarty do władz uczelni w tej sprawie, który jako Inicjatywa „Nasz Rzecznik” wspieramy i będziemy upowszechniać.
Informacje ze strony internetowej uczelni zawierające szczegółowe informacje o prowadzonym przedmiocie:
Pozostałą część spotkania zajęło nam dopracowanie sztandarowego postulatu do końcowych uzupełnień i ostatecznej akceptacji. W tej chwili jego treść prezentuje się następująco:
Podmiotowość przynależy zarówno osobom z niepełnosprawnościami, jak i osobom je wspierającym. Zgodnie z Konwencją o prawach osób z niepełnosprawnościami, postulujemy zapewnienie realnego, ustawowo gwarantowanego i finansowanego z budżetu państwa wsparcia zarówno osobom z niepełnosprawnościami jak i – niezależnie – opiekunkom i opiekunom. Ważnymi elementami tego wsparcia są:
- skierowanie świadczeń zarówno do osoby z niepełnosprawnością jak i osoby ją wspierającej,
- wsparcie asystenckie, wytchnieniowe oraz usługi opiekuńcze, w tym specjalistyczne usługi opiekuńcze – zagwarantowane ustawowo, finansowane ze środków rządowych i/lub samorządowych, realizowane w sposób ciągły jako zadanie publiczne, powszechnie dostępne i zabezpieczające realne potrzeby; projekty i konkursy jako uzupełnienie,
- stworzenie systemowego rozwiązania zapewniającego rodzinie dostęp do informacji już na etapie diagnozy, w tym zapewnienie wsparcia osoby asystenckiej/doradczej rodziny/bliskich osoby z niepełnosprawnością bez względu na moment powstania niepełnosprawności,
- systemowe wsparcie – finansowe i pozafinansowe – opiekunki/a po śmierci osoby z niepełnosprawnością, w tym dostosowana do specyfiki sytuacji opiekunek/ów aktywizacja zawodowa i wsparcie w zatrudnieniu obecnych i byłych opiekunek/ów (analogicznie do prawa pracy, z uwzględnieniem, że jest to praca w szczególnych warunkach),
- wsparcie opiekunki/a osoby z niepełnosprawnością w sytuacjach kryzysowych, np. konieczności nagłej hospitalizacji i in. (natychmiastowe wsparcie opiekuńcze w godnych warunkach, dostosowane do potrzeb osoby z niepełnosprawnością; wsparcie interwencyjne itp.),
- rozwijanie sieci mieszkań wspomaganych z odpowiednim wsparciem asystenckim,
- wypracowanie rozwiązań dla osób w spektrum autyzmu i osób z niepełnosprawnością sprzężoną wymagających intensywnego wsparcia, które pozostają poza systemem wsparcia – korekta w rozporządzeniu o środowiskowych domach samopomocy i w ustawie o pomocy społecznej w zakresie wprowadzenia oddzielnych domów typu D tylko dla osób z autyzmem oraz typu E tylko dla osób z niepełnosprawnością sprzężoną, określenia maksymalnej liczby uczestników oraz zapewnienia odpowiednich standardów wsparcia i adekwatnego finansowania: na poziomie subwencji oświatowej,
- komfortki – toalety wyposażone w leżanki dla dorosłych osób z niepełnosprawnościami i osób starszych – dostępne w każdym polskim mieście, zgodnie z rekomendacjami akcji „Przewijamy Polskę”,
- 100% refundacja minimum pięciu sztuk pieluchomajtek na dobę dla dzieci i dorosłych osób, które korzystają ze środków chłonnych,
- zapewnienie osobom z niepełnosprawnościami specjalistycznych sprzętów ułatwiających sprawowanie wsparcia i oszczędzających zdrowie i siły opiekunek/ów,
- zapewnienie dorosłym osobom z niepełnosprawnością łatwo dostępnej opieki stomatologicznej i ginekologicznej, by nie musiały wyjeżdżać z opiekun(k)ami na leczenie za granicę,
- zapewnienie dostępu do usług zdrowotnych i diagnostyki dla tzw. pacjentek/ów niewspółpracujących i wypracowanie odpowiednich standardów opieki medycznej,
- zapewnienie systemowego wsparcia rodzicom i opiekunkom/om prawnym w przypadku, gdy ich dzieci/bliscy z niepełnosprawnością, w tym osoby z niepełnosprawnością intelektualną, autyzmem i z niepełnosprawnością sprzężoną, trafiają do szpitala; wypracowanie odpowiednich standardów wsparcia; szkolenia dla lekarek/rzy i pielęgniarek/rzy; stałe wsparcie opiekunki/a medycznej/go na każdym oddziale,
- analogicznie do zapisów Ustawy Za życiem, odnoszącej się do dzieci/osób z niepełnosprawnościami – lepsza dostępność świadczeń zdrowotnych dla opiekunek/ów osób z niepełnosprawnościami; skrócenie czasu oczekiwania na procedury medyczne, szybka ścieżka diagnostyczna i lecznicza ze względu na szczególną sytuację życiową.
Kolejne spotkanie Zespołu odbędzie się 23 listopada (czwartek) o godz. 18.00
Nadchodzące wydarzenia:
- 16 listopada, online – debata “Wykluczeni wśród wykluczonych”. Fundacja dla Gigantów zaprasza na debatę dot. sytuacji osób w spektrum autyzmu wymagających całodobowego wsparcia i ich opiekunów/ek https://www.facebook.com/events/326095226836544/
- 20 listopada, online – szkolenie NASK pt. „Zespół Dyżurnet.pl w walce z nielegalnymi treściami w internecie i seksualnym wykorzystywaniem dzieci” (w ramach Koalicji Infolinii BRPO)
- 8-9 grudnia, Warszawa – Zlot Obrończyń i Obrońców Praw Człowieka oraz Praworządności 2023 r. Cykliczne wydarzenie organizowane z okazji Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka, towarzyszące Międzynarodowemu Festiwalowi Filmowemu Watch Docs. Zlot organizują: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Amnesty International, Sieć Obywatelska Watchdog Polska, Fundusz Obywatelski im. Henryka Wujca, Inicjatywa “Nasz Rzecznik”, Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych
Ostatnie wydarzenia i działania:
- Projekt nowej ustawy wdrażającej Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych w Polsce pn. „Ustawa o wyrównywaniu szans osób z niepełnosprawnościami” (mrips.gov.pl) – wdrażający wg zamierzeń inicjatorów i autorów projektu Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Projekt zawiera rozdziały dot. 1) świadczenia kompensacyjnego, 2) mieszkań ze wsparciem, 3) indywidualnego pakietu wsparcia (budżetu osobistego), 4) centrów niezależnego życia, 5) organów właściwych w sprawach osób z niepełnosprawnością.
https://wyrownywanieszans.mrips.gov.pl/konsultacje-spoleczne/
- Spotkanie z Natalią Boyko z Zespołu Praw Uchodźczyń/ców „Gościnność czy ksenofobia? – Sytuacja osób uchodźczych w Polsce pod lupą Platformy Talk to Loop”. Podsumowanie raportów dotyczących naruszeń praw osób uchodźczych w Polsce, przypadków zachowań ksenofobicznych oraz rekomendacje, jak poprawić sytuację osób w kryzysie uchodźczym przebywających w Polsce.
- List otwarty przyrodników i strony społecznej do opozycji demokratycznej
https://naszrzecznik.pl/list-otwarty-przyrodnikow-i-strony-spolecznej-do-opozycji-demokratycznej/
- Sędzia Paweł Juszczyszyn laureatem XV edycji Nagrody im. Edwarda J. Wende, wyróżnienie otrzymała Inicjatywa – Fundacji Kongres Obywatelskich Ruchów Demokratycznych #TourdeKonstytucja (Tour de Konstytucja PL).
- Oświadczenie organizacji społecznych po wyborach parlamentarnych 2023 r. Inicjatywa “Nasz Rzecznik”w gronie 85 organizacji społecznych, które podpisały się pod oświadczeniem.
https://naszrzecznik.pl/oswiadczenie-organizacji-spolecznych-po-wyborach-parlamentarnych-2023/
- Kwestionariusz przedwyborczy Inicjatywy „Nasz Rzecznik”. Nie kończymy naszej akcji w połowie października. Będziemy mobilizować polityczki i polityków do odpowiedzi na pytania również po wyborach, publikując na naszej stronie linki do ich odpowiedzi.
https://naszrzecznik.pl/kolejne-odpowiedzi-polityczek-i-politykow-na-nasze-pytania/
https://naszrzecznik.pl/pierwsze-odpowiedzi-polityczek-i-politykow-na-nasze-pytania/
- Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego z Manifestem Zdrowia Psychicznego Inicjatywy “Nasz Rzecznik” – zespół redakcyjny do spraw opracowania manifestu udoskonalał ostatnie punkty Manifestu. Preambułę tego obszernego i współtworzonego od miesięcy dokumentu można przeczytać tu:
- Konferencja „Mamy pomysł na Polskę!”, współorganizowana przez Inicjatywę “Nasz Rzecznik”, OFOP 29 września w Warszawie
https://naszrzecznik.pl/mamy-pomysl-na-polske-konferencja-29-wrzesnia/
Ostatnie interwencje i wystąpienia RPO w ważnych dla nas sprawach, w odpowiedzi na m. in. nasze postulaty i sygnalizowane przez nas problemy
- Coraz dłuższy czas oczekiwania na nowe orzeczenie o niepełnosprawności – Zastępca RPO Stanisław Trociuk pyta pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych Pawła Wdówika o działania w celu skrócenia oczekiwania na wydanie orzeczenia.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-niepelnosprawnosc-orzeczenie-oczekiwanie
- Skuteczna interwencja BRPO ws. odmowy przyznania zasiłku pielęgnacyjnego osobom uchodźczym z Ukrainy.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-ukraina-zasilek-pielegnacyjny-problemy-wroclaw
- Kolejna odpowiedź PKW ws. dostępności wyborów dla osób z niepełnosprawnością słuchu.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-wybory-dostepnosc-glusi-pkw-krrit-odpowiedz-kolejna
- Odpowiedź Waldemara Kraski, sekretarza stanu w MZ na wystąpienie RPO ws. dostępności gabinetów ginekologicznych dla osób z niepełnosprawnościami.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-kobiety-niepelnosprawnosc-ginekologia-mz-%20odpowiedz
- BRPO losowo kontrolowały wybrane lokale wyborcze oznaczone jako dostosowane do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-wybory-kontrola-lokale-dostepnosc-ozn-pkw
- Trudności osób z autyzmem, autoagresją oraz doświadczających terapii typu holding tematem posiedzenia Komisji Ekspertów ds. Zdrowia przy RPO.
- „Sportowe talenty” – kwestia ewidencji danych wrażliwych osób uczniowskich w publicznej bazie. Zastępca RPO Stanisław Trociuk pisze do MEiN i MSiT. Stanowisko PUODO.
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-dzieci-dane-wzrost-waga-ewidencja-sport-puodo
