Spotkanie Zespołu Praw Uchodźczyń/ców 24 października

Ewa Krzywaźnia, Anna Duniewicz
  • Dobrze zaprojektowana, kompleksowa i odpowiadająca na aktualne potrzeby polityka migracyjna i integracyjna osób z doświadczeniem migracji – sztandarowym postulatem Zespołu Praw Uchodźczyń i Uchodźców Inicjatywy „Nasz Rzecznik”.

 

Ważne

  • Zgłaszajmy i zachęcajmy osoby i organizacje do zgłaszania wniosków/skarg indywidualnych do Biura RPO w prostym formularzu lub mailowo na adres biurorzecznika@brpo.gov.pl
  • Wnioski/skargi i postulaty można też zgłaszać w języku ukraińskim.
  • Zachęcamy do zaistnienia z ważnymi dla nas pytaniami i tematami w audycjach TT Radia Rebeliant.

 

W spotkaniu 24 października udział wzięły osoby: Eliza Gaust (koordynatorka Zespołu Praw Uchodźczyń i Uchodźców Inicjatywy „Nasz Rzecznik”, Fundacja “HaKoach”, Koalicja “Łódź Różnorodności”), Katarzyna Banaszak (Fundacja Pomocy Wzajemnej “Barka”), Katarzyna Bednarska (Łódzkie Centrum Wielokulturowe, Fundacja “Koper Pomaga”), Magdalena Nazimek-Rakoczy (Konsorcjum Migracyjne, Stowarzyszenie Na Rzecz Integracji Społeczeństwa Wielokulturowego “NOMADA”), Maciej Mandelt (Stowarzyszenie Na Rzecz Integracji Społeczeństwa Wielokulturowego “NOMADA”), Natalia Boyko (Platforma “Talk to the Loop” ), Olena Dekhtiar (aktywistka, działaczka społeczna, blogerka) oraz Anna Duniewicz i Ewa Krzywaźnia (Inicjatywa “Nasz Rzecznik”).

Spotkanie rozpoczęło się krótkim podsumowaniem minionych wydarzeń i interwencji RPO w ważnych dla nas sprawach. Wróciły/liśmy do tematu bardzo potrzebnego spotkania przeprowadzonego przez członkinię Zespołu, Natalię Boyko (Platforma Talk to Loop), dotyczącego sytuacji osób uchodźczych w Polsce oraz platformy Talk to Loop – bezpłatnego komunikatora pomiędzy organizacjami pomocowymi i osobami w potrzebie.

https://naszrzecznik.pl/goscinnosc-czy-ksenofobia-sytuacja-osob-uchodzczych-w-polsce-pod-lupa-platformy-talk-to-loop-szkolenie-natalii-boyko/

Koordynatorka Eliza Gaust przedstawiła ważny raport Stowarzyszenia “NIGDY WIĘCEJ” o mowie nienawiści w czasie ostatnich wyborów:

 

W dalszej części spotkania Zespół kontynuował prace nad finalnym kształtem swojego sztandarowego postulatu, który będzie jednym z dziesięciu najważniejszych postulatów całej Inicjatywy „Nasz Rzecznik”. Treść postulatu:

Dobrze zaprojektowana, kompleksowa i odpowiadająca na aktualne potrzeby polityka migracyjna i integracyjna osób z doświadczeniem migracji 

Oczekujemy od rządzących:

  • podjęcia działań zmierzających do przeciwdziałania kolejnym śmierciom i zaginięciom na pograniczu polsko-białoruskim, w tym zaprzestania bezprawnych wywózek, stanowiących nie tylko pogwałcenie prawa polskiego, unijnego i międzynarodowego, ale także bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia osób migrujących,
  • stworzenia godnych i bezpiecznych warunków do zgodnego z prawem ubiegania się o ochronę międzynarodową na granicy polsko-białoruskiej oraz godnego traktowania w ośrodkach zamkniętych i otwartych,
  • planu działań na rzecz włączenia imigrantek/ów i osób uchodźczych w życie społeczne
  • utworzenia instytucji Asystentki/a Rodziny/Osoby Uchodźczej, wspierającego wszystkie osoby uchodźcze, nie tylko z Ukrainy,
  • przeciwdziałania wykluczeniu edukacyjnemu dzieci i młodzieży uchodźczej, w tym dzieci i młodzieży w ośrodkach dla cudzoziemców,
  • przeciwdziałania mowie nienawiści wobec osób z doświadczeniem migracyjnym i aktom przemocy motywowanej uprzedzeniami,
  • zapewnienia szczególnej ochrony osobom uchodźczym szczególnie narażonym na wykluczenie (np. osobom uchodźczym z niepełnosprawnościami, migrant(k)om niebiałym, LGBT+, pochodzenia romskiego, żydowskiego, arabskiego i in.),
  • przeciwdziałania pracy przymusowej i walki z handlem ludźmi.

 

Pozostałe sprawy omawiane podczas spotkania:

  • dotacje z Narodowego Instytutu Wolności – miliony złotych z budżetu państwa dla organizacji pozarządowych związanych ze Zjednoczoną Prawicą,
  • Centra Integracji Cudzoziemców (CIC) – dystrybucja środków,
  • wzrost nastrojów antysemickich, islamofobicznych i antyuchodźczych w kontekście wojny izraelsko-palestyńskiej,
  • propozycje szkoleń dla służb mundurowych organizowanych we współpracy z Biurem Rzecznika Praw Obywatelskich i dotyczących zgłaszania przestępstw i aktów przemocy motywowanej uprzedzeniami.

 

Sprawa milionowych dotacji NIW dla organizacji pozarządowych powiązanych politycznie z obozem władzy i ludźmi Prawa i Sprawiedliwości była szeroko i wielokrotnie komentowana w mediach:

 

Podczas dyskusji w Zespole padła propozycja przedstawienia problemu RPO i zaangażowania Biura Rzecznika Praw Obywatelskich w ewentualne przyjrzenie się działalności NIW. Niejasne procedury przyznawania grantów, kryteria wyłaniania osób eksperckich oceniających wnioski w konkursach nie tylko budzą szereg wątpliwości, ale ewidentnie wskazują na uznaniowy rozdział środków i w efekcie faworyzowanie konkretnej grupy organizacji grantobiorczych. Jednocześnie wiele organizacji pomocowych działających na rzecz osób migranckich i uchodźczych, w tym osób uchodźczych z Ukrainy, sygnalizuje brak środków na rok 2024 r. Biorąc pod uwagę, że NIW ma do rozdysponowania do końca 2030 r. ponad 1,3 mld złotych, transparentność i uczciwość postępowań konkursowych jest szczególnie istotna. Na kolejnych spotkaniach Zespół powróci do tej kwestii.

Na podobną uwagę zasługuje kwestia rozdziału środków unijnych na tzw. CIC-y w projekcie „Budowanie struktur dla integracji cudzoziemców w Polsce” Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Funduszu Azylu, Migracji i Integracji (FAMI). Jednym z działań projektu było pilotażowe utworzenie Centrów Integracji Cudzoziemców (CIC) – łącznie powstało sześć takich ośrodków: pięć w woj. wielkopolskim (Poznań, Kalisz, Konin, Leszno, Piła) i jedno centrum woj. opolskim (Opole). Dochodzą do nas sygnały, że środki przekazywane są organizacjom niemającym doświadczenia we wsparciu osób uchodźczych. W kontekście przyznawania środków poszczególnym podmiotom istnieje obawa, że mamy do czynienia z sytuacją analogiczną do NIW-u.

https://www.gov.pl/web/rodzina/fami

https://www.gov.pl/web/rodzina/pomoc-spoleczna-dla-cudzoziemcow-na-jakie-wsparcie-w-polsce-moga-liczyc

https://www.gov.pl/web/dfe-mswia/program-funduszu-azylu-migracji-i-integracji-2021-2027

Odnosząc się do wojny izraelsko palestyńskiej (ataku Hamasu na Izrael 7 października 2023 r. i działań odwetowych Izraela w Strefie Gazy), zgodziły/liśmy się co do tego, że łączy nas niepokój związany z częściowo już obserwowanym w Polsce wzrostem nastrojów antysemickich, antyislamskich i antyuchodźczych. Rozważały/liśmy możliwe opcje wspólnych działań, do tematu wrócimy w listopadzie.

Kolejne spotkanie Zespołu – 30 listopada (czwartek), godz. 17.30

 

Nadchodzące wydarzenia:

  • 7 listopada, online – szkolenie NASK ws. cyberbezpieczeństwa (w ramach Koalicji Infolinii BRPO).
  • 8-9 grudnia, Warszawa – Zlot Obrończyń i Obrońców Praw Człowieka oraz Praworządności 2023 r. Cykliczne wydarzenie organizowane z okazji Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka, towarzyszące Międzynarodowemu Festiwalowi Filmowemu Watch Docs. Zlot organizują: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Amnesty International, Sieć Obywatelska Watchdog Polska, Fundusz Obywatelski im. Henryka Wujca, Inicjatywa “Nasz Rzecznik”, Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych

 

Ostatnie wydarzenia i działania:

  • Spotkanie z Natalią Boyko z Zespołu Praw Uchodźczyń/ców „Gościnność czy ksenofobia? – Sytuacja osób uchodźczych w Polsce pod lupą Platformy Talk to Loop”. Podsumowanie raportów dotyczących naruszeń praw osób uchodźczych w Polsce, przypadków zachowań ksenofobicznych oraz rekomendacje, jak poprawić sytuację osób w kryzysie uchodźczym przebywających w Polsce.

https://naszrzecznik.pl/goscinnosc-czy-ksenofobia-sytuacja-osob-uchodzczych-w-polsce-pod-lupa-platformy-talk-to-loop-szkolenie-natalii-boyko/

  • List otwarty przyrodników i strony społecznej do opozycji demokratycznej

https://naszrzecznik.pl/list-otwarty-przyrodnikow-i-strony-spolecznej-do-opozycji-demokratycznej/

  • Sędzia Paweł Juszczyszyn laureatem XV edycji Nagrody im. Edwarda J. Wende, wyróżnienie otrzymała Inicjatywa – Fundacji Kongres Obywatelskich Ruchów Demokratycznych #TourdeKonstytucja (Tour de Konstytucja PL).

https://naszrzecznik.pl/xv-nagroda-im-edwarda-j-wende-dla-sedziego-pawla-juszczyszyna-a-wyroznienie-dla-tour-de-konstytucja/

  • Oświadczenie organizacji społecznych po wyborach parlamentarnych 2023 r. Inicjatywa “Nasz Rzecznik”w gronie 85 organizacji społecznych, które podpisały się pod oświadczeniem.

https://naszrzecznik.pl/oswiadczenie-organizacji-spolecznych-po-wyborach-parlamentarnych-2023/

  • Kwestionariusz przedwyborczy Inicjatywy „Nasz Rzecznik”. Nie kończymy naszej akcji w połowie października. Będziemy mobilizować polityczki i polityków do odpowiedzi na pytania również po wyborach, publikując na naszej stronie linki do ich odpowiedzi.

https://naszrzecznik.pl/kolejne-odpowiedzi-polityczek-i-politykow-na-nasze-pytania/

https://naszrzecznik.pl/pierwsze-odpowiedzi-polityczek-i-politykow-na-nasze-pytania/

  • Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego z Manifestem Zdrowia Psychicznego Inicjatywy “Nasz Rzecznik” – zespół redakcyjny do spraw opracowania manifestu udoskonalał ostatnie punkty Manifestu. Preambułę tego obszernego i współtworzonego od miesięcy dokumentu można przeczytać tu:

https://naszrzecznik.pl/swiatowy-dzien-zdrowia-psychicznego-z-manifestem-zdrowia-psychicznego-inicjatywy-nasz-rzecznik/

  • Konferencja „Mamy pomysł na Polskę!”, współorganizowana przez Inicjatywę “Nasz Rzecznik”, OFOP 29 września w Warszawie

https://naszrzecznik.pl/mamy-pomysl-na-polske-konferencja-29-wrzesnia/

 

Ostatnie interwencje i wystąpienia RPO w odpowiedzi na nasze postulaty i sygnalizowane przez nas problemy:

  • Coraz dłuższy czas oczekiwania na nowe orzeczenie o niepełnosprawności – Zastępca RPO Stanisław Trociuk pyta pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych Pawła Wdówika o działania w celu skrócenia oczekiwania na wydanie orzeczenia.

https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-niepelnosprawnosc-orzeczenie-oczekiwanie

  • Skuteczna interwencja BRPO ws. odmowy przyznania zasiłku pielęgnacyjnego osobom uchodźczym z Ukrainy.

https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-ukraina-zasilek-pielegnacyjny-problemy-wroclaw

  • Kolejna odpowiedź PKW ws. dostępności wyborów dla osób z niepełnosprawnością słuchu.

https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-wybory-dostepnosc-glusi-pkw-krrit-odpowiedz-kolejna

  • Odpowiedź Waldemara Kraski, sekretarza stanu w MZ na wystąpienie RPO ws. dostępności gabinetów ginekologicznych dla osób z niepełnosprawnościami.

https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-kobiety-niepelnosprawnosc-ginekologia-mz-%20odpowiedz

  • BRPO losowo kontrolowały wybrane lokale wyborcze oznaczone jako dostosowane do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami

https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-wybory-kontrola-lokale-dostepnosc-ozn-pkw

  • Trudności osób z autyzmem, autoagresją oraz doświadczających terapii typu holding tematem posiedzenia Komisji Ekspertów ds. Zdrowia przy RPO.

https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/krpo-posiedzenie-ke-zdrowia-11-pazdziernika-autyzm-autoagresja-holding

  • „Sportowe talenty” – kwestia ewidencji danych wrażliwych osób uczniowskich w publicznej bazie. Zastępca RPO Stanisław Trociuk pisze do MEiN i MSiT. Stanowisko PUODO.

https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-dzieci-dane-wzrost-waga-ewidencja-sport-puodo